96
A. Barış Baraz & Hacer Şivil
reci kapsayan bu biyolojik tanımın teknolojik gelişmeler, kariyerdeki değişimler, eğitimdeki
seçenekler ve sosyal değerlerdeki farklılıklara bağlı olarak artık geçerliliğini yitirdiğini ileri
sürerek, bugün kuşak kavramının biyolojik olarak değil de sosyolojik olarak ele alınması
gerektiğine işaret etmektedir (McCrindle ve Wolfinger, 2017:1).
Kuşaklar farklı kaynaklarca farklı kategorize edilmiştir. Farklı bölgelerde yaşayan insanların
farklı olaylara maruz kalması bunun en önemli nedenlerindendir. Mannheim (1928;1952)’
nin de işaret ettiği gibi kuşak belirli bir dönemde yaşamış insan topluluğundan ziyade
ortak deneyimlerin-paylaşımların olduğu topluluklardır. Dolayısıyla dünyanın her yerinde
aynı dönemde doğmuş insanların ortak paylaşımları aynı olamayacağından aynı kuşak
özellikleri göstermeyebilir. Bu nedenle hemen hemen aynı zaman aralıklarında doğmuş,
benzer değer yargılarını, davranış ve yaşam biçimlerini paylaşan, belli bir dönem olay ve
eğilimleri ile şekillenmiş, aynı düşünce ve eylemlere sahip kişiler topluluğu ‘kuşak’ olarak
tanımlanabilir.
Bu çalışmada Türkiye’de yapılan kuşaklararası ayrım Ayhun (2013), Kuran (2012), Seçkin
(2000), Şenbir (2004), Benlisoy (2008) Altuntuğ (2012), Tolbize (2008) Karp (2002); Mengi
(2009, Kılıç (2012), Habib (2013), Çatalkaya (2008), Susuz, (2012), Çağ (2012), İzmirlioğ-
lu (2008), Mesutoğlu (2013), Topçuoğlu (2007)’nun da kategorize ettiği gibi yapılacaktır.
Buna göre; örneklemimizde 1925-1945 arasını Sessiz Kuşak; 1946-1964 arasını Bebek
Patlaması Kuşağı; 1965-1979 arasını X Kuşağı; 1980-1999 arasını Y Kuşağı ve 2000 ve
sonrasını da M (ya da Z) Kuşağı olarak incelenecektir (Arslan ve Staub, 2015).
Kuran (2013), Türkiye’de yaşayan kuşakları ve özellikleri aşağıdaki gibi sınıflandırmıştır
(Kuran, 2013):
Tablo 1. Türkiye’de Kuşaklar ve Özellikleri
Kuşaklar
Özellikleri
Sessiz Kuşak
(1927-1945)
Babaannelerimiz, dedelerimiz.
Türkiye’de Cumhuriyet kuşağı.
Ülkenin %7’si. Tanımlayan sıfat: Uyumlu
Bebek Patlaması Kuşağı
(1946-1964)
Meclisin çoğunu oluşturuyor.
Başbakan da bu kuşaktan.
Ülkenin % 19’u. Tanımlayan sıfat: Kuralcı
X Kuşağı
(1965-1979)
Gezi Parkı’ndaki çocukların anne babaları.
Ülkenin %22’si. Tanımlayan sıfat: Rekabetçi
Y Kuşağı
(1980-1999)
Yaşları 15-32 arasında değişiyor.
Ülkenin %35’i. Yani 27 milyon genç.
Tanımlayan sıfat: Yaratıcı
Z Kuşağı
(2000-)
Kristal çocuklar.
Y kuşağı, yeni Türkiye’yi onlara hazırlıyor.
Ülkenin %17’si. Tanımlayan sıfat: Derin duygusallık.
