GENÇLİK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
99
X ve Y Kuşağı Öğrencilerin Demografik Özellikleri ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişki
Kurumların, çevresel değişimlere karşı adapte olabilmesi için bina, iş gücü tahsisi, üretim
yöntemi, hizmet, çalışma saatleri gibi alanlarda değişim yapması kaçınılmazdır. Bu deği-
şimlerin getirdiği zorluklar bazı kişiler için adil algılanmayabilir ve bu kişiler daha büyük so-
runlara neden olabilir. Bu nedenle örgüte bağlılık, bireyin ruhsal durumu, kişilik özellikleri,
işe karşı tutumları ve iş tatmini, örgütsel adalet, ihtiyaçlar, işin özellikleri, liderin özellikleri
ve buna bağlı olarak örgüte duyulan güven, yaş, kıdem ve hiyerarşik düzey, örgütsel kim-
lik, örgütsel vizyon ve kişi ve örgüt bütünleşmesi gibi davranışa etki eden faktörlerin yö-
neticiler tarafından dikkate alınması önemlidir (Tuğcu, 2009:20). İlk çalışmalarda, ÖVD’nin
yukarıda sayılan belirleyicileri araştırılırken, sonraları araştırmacılar ÖVD’nin sonuçları
üzerinde durmaya başlamışlardır. Bunlar; ÖVD’nin işgöreni atanma ve ödüllendirmesin-
de yönetimsel açıdan değerlendirilmesi ve davranışın, işgörenin kurumsal performans ve
başarısı üzerindeki etkisi üzerine olan çalışmaları içermektedir. Sonuçta, ÖVD’nin hem
işgörenin ödüllendirilmesinde hem de kurumsal başarısına katkı sağladığı kanıtlanmıştır
(Podsakoff vd., 2000: 533; Sezgin, 2005: 328 ve Malek ve Tie, 2012: 121-122).
Kurumun zarar görmemesi işgörenlerin tanımlananın ötesinde ve istekle sergilediği tu-
tumla mümkün olur (Organ vd., 2006: Bölüm 2: 7-9 ve Sezgin, 2005: 318). Bu noktadan
hareketle, iş tanımında olmayan yani fazladan rol davranışı olarak tanımlanan ve örgütsel
bağlılığı etkileyen ÖVD’nin kuşak, cinsiyet, sektör, statü, çalışma yılı ve gelir açısından
farklı olabileceği düşünülmektedir.
Araştırmada kapsamında, veri toplama aracı olarak nicel araştırma yöntemi çevrimiçi
anket kullanılmış, anket Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi’ne kayıtlı ve çeşitli
meslek gruplarında çalışan öğrencilere çevrimiçi veri tabanı üzerinden gönderilmiştir. Bu
çalışmada araştırmanın genel amacı doğrultusunda aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır.
1. Örgütsel vatandaşlık davranışı ölçeğinden alınan puanların ortalamaları cinsiyet değiş-
keni açısından istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermekte midir?
2. Örgütsel vatandaşlık davranışı ölçeğinden alınan puanların ortalamaları kuşak değişke-
ni açısından istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermekte midir?
3. Örgütsel vatandaşlık davranışı ölçeğinden alınan puanların ortalamaları sektör değiş-
keni açısından istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermekte midir?
4. Örgütsel vatandaşlık davranışı ölçeğinden alınan puanların ortalamaları pozisyon de-
ğişkeni açısından istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermekte midir?
5. Örgütsel vatandaşlık davranışı ölçeğinden alınan puanların ortalamaları çalışma yılı de-
ğişkeni açısından istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermekte midir?
6. Örgütsel vatandaşlık davranışı ölçeğinden alınan puanların ortalamaları maaş miktarı
değişkeni açısından istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermekte midir?
Bu bölümde araştırmanın modeli, evren ve örneklemi, verilerin toplanması, çözümlenme-
si, bulgular, sonuç ve öneriler yer almaktadır.
