GENÇLİK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
137
Fransa’da Yurttaşlık Eğitimi ve Gençlik
sosyal ve sivil hayata katılımını ön plana çıkaran değerlendirmeler söz konusudur. Bu yeni
yurttaşlık tanımı, bütün demokratik toplumların kalbinde olan ortak değerlere saygıya da-
yanır ve Avrupa’da değer kazanan « Aktif Yurttaşlık » (Hoskinsv.d, 2009) kavramının içeri-
sinde yer alır. Avrupa’daki yurttaşlık eğitim faaliyetlerinin kapsamı şu şekilde belirtilmiştir:
Okul programlarının düzenlenmesi, öğrencilerin ve velilerin okul yönetimine katılımı, okul
kültürü oluşturulması ve öğrencilerin topluma katılımı, öğrencilerin edinimlerinin takibi,
eğitim sisteminde performans değerlendirmesi, eğitim, formasyon ve okul yöneticilerine
ve öğretmenlere destek (Commission Européenne, Eurydice, 2012, s.8).
Fransa’da Cidem (Civisme et démocratie) yurttaşlık eğitim merkezi olarak görev yapmak-
tadır. Gençlere ifade özgürlüğü vererek toplumsal yaşamı etkileyen konularda, ortak çıkar
etrafında, kurumlar ile gençlerin gündelik yaşantısı arasında bağ kuran bir şekilde, aktif
katılımının sağlanması amaçlanmaktadır. (Montel, 2003, s.56). Bunun için sınıfta delege
seçilmesi usulüyle, gençlerin deneyimsel olarak yurttaşlığı öğrenebilmesinin önünün açıl-
ması amaçlanmaktadır. Örneğin içme suyu, atıkların ayrıştırılması, emniyet kemeri takma
gibi düzenlemelerle ilgili, yurttaşlığın uygulamalı yönlerinde bilinç kazandırılması amaç-
lanmıştır.
Uygulamalı yurttaşlık yaklaşımında diğer örnekleri inceleyecek olursak, Luxemburg’da
ECD’nin gençlere yönelik önerdiği bazı aktiviteler şunlardır: Siyasal bir partinin üyesi ol-
mak, bir gazeteye mektup yazmak, ekolojik hedefli bir oluşumda yer almak, belediye baş-
kanına şikayette bulunmak, siyasi bir toplantıyı ziyaret etmek, bir gençlik organizasyonu
düzenlemek, vb. Bu faaliyetlerde amaç, gençlerin siyasetle olan bağını kuvvetlendirmek,
siyasetçilerle tartışma ortamının yaratılmasını cesaretlendirmek, seçimlere ve demokratik
katılıma ilişkin bir düşünce ve duruş geliştirilmesini sağlamaktır (Bodeving, 2009, s.17).
Son dönemdeki yurttaşlık eğitimlerinde, Fransa’da kuşaklar arası alışverişi kuvvetlendir-
meye yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Birkaç yıldır, Pétange’daki gençlik evi, yaşlılar evi
ile ortaklaşa faaliyetler gerçekleştirmektedir (cadılar bayramı kutlaması, karnavallar, vb.).
İki farklı kuşak arasında hem duygusal alışverişi kuvvetlendirmek hem de bu iki kesimi bir
araya getirip etkileşim sağlayabilmek için, ortaklaşa düzenlenen sosyal aktivitelere önem
verilmektedir (Noel kutlaması, Paskalya kutlaması, vb.) (Bodeving, 2009,s.51).
Diğer çalışmalardan bahsedecek olursak, vandalist faaliyetlere karşı duyarlılık oluşturmak
amaçlı eğitimler düzenlenmektedir. Duyarlılık projeleri, gençlere yönelik önlem faaliyetleri
çerçevesinde oluşturulmuştur. Gençler, yaşıtları olan diğer gençlere yönelik, bilgilendirme
ve duyarlılık faaliyeti çerçevesinde, kendilerini ilgilendiren sorunlara ilişkin videolar hazır-
lamışlar (bu faaliyetler tematik olarak, gençlerde alkol ve sigara kullanımının zararları, çev-
reyi temiz tutma, sağlıklı beslenme, kamu mallarını koruma vb. çeşitlilik gösterebilmekte-
dir.) ve böylece kendilerini, sorumluluk sahibi aktif bir yurttaş rolü oynayan kişiler olarak
hissedebilmesinin yolu açılmıştır (Bodeving, 2009, s.53). Son dönem projelerinin asıl odak
noktası, gençlere söz hakkı verilmesi olmuştur. Dolayısıyla, ortak çıkarlarla uyumlu bir
