GENÇLİK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
129
Fransa’da Yurttaşlık Eğitimi ve
Gençlik
Copyright © 2017
T.C. Gençlik ve Spor Bakanlığı
/
Gençlik Araştırmaları Dergisi • Temmuz 2017 • 5(12) • 129-143
ISSN 2147-8473
Başvuru
| 19 Haziran 2017
Kabul
| 29 Haziran 2017
Öz
Yurttaşlık en genel anlamıyla, bir arada yaşama, yaşanılan toplumda sorumluluk ve dayanışma ru-
huna sahip olma, vatandaşlık edinimine bağlı haklara erişim ve bu hakların kullanımını ifade eden
bir kavramdır. Son dönemlerde kullanımı gittikçe artan ve ulaşılmak istenen temel hedeflerden biri
haline gelen aktif yurttaşlık kavramı ise, bireyin sivil toplum hayatına, yerel, ulusal ya da uluslarara-
sı platformlarda gerçekleşen eğitimlere ve faaliyetlere katılımını, topluma ve devlete gönüllü olarak
verdiği hizmeti ve onlara karşı taşıdığı sorumluluk duygusunu, demokratik haklarını kullanma bilgi ve
becerisine sahip olmasını ifade eder.
Günümüzde, küreselleşme ve teknolojinin yarattığı ulus aşırı ve ulus ötesi gelişmelere rağmen, ulusal
yurttaşlık kavramı geçerliliğini hala korumakta ve devlet-birey ilişkisi, itaat ve sorumluluk bağlamın-
da gittikçe daha da önemli bir hal almaktadır. Devletine bağlı, ortak çıkarları önceleyen ancak aynı
zamanda özgür iradesiyle hareket eden, sorumluluk sahibi bireylerin oluşumunda, eğitim çok önemli
bir yer teşkil etmektedir. Çünkü yurttaşlık bilinci, birey ve devlet arasındaki etkileşimle gelişen bir ol-
gudur. Bu nedenle, gençlere verilen yurttaşlık eğitimi ve uygulamaları, bir yandan gençlerin yurttaşlık
kavramının temel değerlerini ve fikirlerini anlamasına yardımcı olmakta, diğer yandan bu değerleri ve
fikirleri içselleştirmesi için gerekli davranışları ve edinimleri sağlamaktadır.
Bu çalışmanın amacı, Fransa’daki gençlerin topluma aktif yurttaşlar olarak katılımını sağlayan yurt-
taşlık eğitim ve uygulamalarından bahsederek, yurttaşlık eğitiminin temel görünümünü ortaya koya-
bilmektir. Bir yandan gençlerde, toplum içindeki sorumluluk ve dayanışma duygusunun ve toplumun
diğer bireyleriyle kurulan ilişkilerde etik ve sosyal değerlerin gelişiminin, diğer yandan hak ve so-
rumluluklar boyutunda devletle kurulan ilişkilerin sağlamlaştırılması yoluyla gençlerin aktif yurttaşlar
olarak sivil hayattaki beceri ve kazanımlarının güçlendirilmesi çabaları aktarılacaktır.
Sonuç olarak çalışmada ilk olarak yurttaşlık kavramı ve kapsamı, okullarda verilen yurttaşlık eğitimi
ekseninde incelenecek, ardından Fransa’daki gençlere verilen yurttaşlık eğitimi ve buna yönelik ya-
pılan faaliyetler ortaya konulacak ve son olarak gençlerin bilinçli aktif yurttaşlar olarak sivil hayata
katılım hedeflerinden bahsedilecektir.
Anahtar Kelimeler:
Yurttaşlık, Aktif Yurttaşlık, Yurttaşlık Eğitimi, Gençlik.
* Arş.Gör., Dumlupınar Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Sosyoloji Bölümü, Kütahya,
Zeynep Demirci
*
İ NCELEME / ARAŞT I RMA