GENÇLİK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
83
Değişen Bir Katılım Mekanizması Olarak Gençliğin Toplumsal Katılımı
Görüşmeler soruların ve görüşlerin karşılıklı olarak anlaşılır bir biçimde aktarılabileceği
bir ortamda gerçekleştirilmiş ve ses kayıt cihazı ile kaydedilmiştir. Kaydedilen görüşme-
ler dinlenilerek yazıya dökülmüş ve kontrol edilmiştir. Sorular katılımcıları belirli yanıtlara
yönlendirmeyecek bir biçimde sorulmuş, görüşmelerin başlangıcında ses kaydı alındığı
ve istedikleri zaman görüşmeleri yarıda kesme hakları olduğu katılımcılara belirtilmiştir.
Görüşme formundaki ana sorular şu şekildedir:
• Toplumsallığın sizin için taşıdığı anlamı ifade edebilir misiniz?
• “Toplumsal Katılım” kavramını tanımlayabilir misiniz?
• Toplumsal katılım ne tür faydalar sağlayabilir?
• Toplumsal katılım faaliyetlerinde yer alma süreçleriniz ve etkinlik düzeyiniz hakkında
bilgi verebilir misiniz?
Bu soruların beraberinde katılımcıların görüşlerine ilişkin değişkenlik gösteren ek sorular
yöneltilmiştir.
“Toplumsallık” konusuna ilişkin olarak sorulan soruya verilen cevaplar arasında; “birey
olarak yaptıklarının dışında başka insanlarla bu küçük grup olur ya da büyük grup olur
onlarla birlikte hareket ettiği olaylara ya da birlikte verdikleri toplumsallık denilir” (K3) ve
“insanların belirli bir amaç içerisinde bir arada bulunduğu, belirli bir fikir etrafında olmasa
bile belli şeyler etrafında toplanmış işte kültürel olarak olabilir üretim olarak olabilir”. “İş
bölümü yaptığı grup (K9) gibi “kapsamlı” değerlendirmelerin beraberinde konuyu daha
basit bir bakış açısıyla ele alan Y “yaşadığımız alan toplumsaldır”. (K1), “bir toplumsal olay
sonucu yapılan tepki yürüyüşü” (K6) görüşünde bulunduğu gibi, “bireylerin oluşturduğu
gruplaşma, gruplar” (K8) şeklindeki ifadeler de yer almaktadır. Bu görüşler tek başına
gençliğin toplumsallığa ilişkin algılarının bütünüyle yansıtılması açısından yetersiz olsa da
bizlere bir takım ipuçları sağlamaktadır. Toplumsallığın doğru veya yanlış bir tanımını özel-
likle de gençler açısından düşünüldüğünde ortak bir toplumsallık tanımı yapmanın güç ol-
duğu ortadır. Ancak görüşmeler sırasında gençlerin bu konuda gerekli “toplum bilincinden
yoksun oldukları görülmüştür. Topluma katılabilmek için öncelikle bu bilincin oluşması ve
bu bilinç çerçevesinde toplumun birliğine duyulacak inancın öneminin altı tekrar çizilmeli
ve ilk çözüm önerisi olarak gençlere toplumsallık bilincinin yetişkinliğe geçiş sürecinde
başarılı bir biçimde aktarılması gerektiğidir.
Toplumsallığa ilişkin soruların devamında görüşme yapılan gençlerden toplumsal katılımı
tanımlamaları istenmiştir. K2 toplumsal katılımı “Bir olaya karşılık insanların tepki göster-
mesi ya da tam tersi olumlu bir davranışa destek çıkmaları” şeklinde tanımlarken K3’ün ta-
nımı ise şu şekilde olmuştur: “Toplumsal katılım daha çok belli bir süreç içerisinde olgun-
laşabilecek bir katılım türüdür. Bireysel katılım daha ani tepkilerle olabilir ama toplumsal
katılım küçük bir kar topundan bir çığa dönüşebilir.” K5’in tanımı ise “Toplumsal katılım,
kendimi içinde ait hissettiğim toplumda içinde bulunduğu bireyleri ilgilendiren bir durum-
da veya hepimizi rahatsız eden bir durumda ya da hepimiz mutlu eden bir durum da buna
