18
Emre Erdoğan
sete herhangi bir şekilde katılmayan gençlerin de siyasete katılmasını kolaylaştırmaktadır.
Kolaylaştırıcı yaklaşım, İnternet ve sosyal medyanın siyasal katılım alanını genişlettiğini
öne sürmektedir.
Türkiye gençliği özelinde bu iki yaklaşımdan hangisinin geçerli olduğunu öğrenebilmek
amacıyla, daha önce tartıştığımız siyasal katılım değişkenlerini kullanarak bir siyasal katı-
lım endeksi inşa ettik. Bu endekste daha önce dilekçe imzalamak, boykota katılmak, ba-
rışçı gösteriye katılmak ve greve katılmak değişkenleri yer aldı. Oy vermek zorunlu olması
nedeniyle, seçim kampanyasına katılmak da konvansiyonel siyasal katılımın tek göster-
gesi olduğundan bu endekste yer almadı. Dolayısıyla inşa ettiğimiz değişkenin konvansi-
yonel olmayan -elitlere meydan okuyan- siyasal katılım endeksi olduğunu söyleyebiliriz.
Endeksi inşa edilmesinde faktör analizi yöntemini kullandık, toplam varyansın yüzde 61’ini
açıklayan tek bir faktör elde ettik. Endeks -3 ile 3 arasında değişmektedir, ortalaması 0
ve standart sapması 1’dir. Bu değişkenleri bir arada kullanmanın iç tutarlılığını gösteren
Cronbach Alpha katsayısıysa 0.75’tir.
Teknoloji Kullanım Alışkanlıkları:
Bireylerin sivil ve siyasal katılımlarını belirleyen başlıca etkenin sahip oldukları kaynaklar
olduğunu öne süren kaynaklar yaklaşımına göre, teknoloji kullanım alışkanlıkları da İn-
ternet’i kullanım biçimlerini etkilemektedir. Teknolojiye yaşamında daha fazla yer veren,
İnternet’i daha yoğun kullanan gençlerin bu araçları siyasete katılım amacıyla daha fazla
kullanması beklenebilir. Dolayısıyla, gençlerin teknoloji kullanım düzeyleriyle, İnternet üze-
rinden siyasal katılım düzeyleri arasında pozitif ilişki olması öngörülebilir (Best ve Krueger,
2005).
Araştırma çalışmasına katılan gençlerin teknoloji kullanım düzeylerini ölçebilmek amacıyla
bir Teknoloji Kullanım Endeksi inşa ettik. Bu endekste dizüstü bilgisayar kullanmak, tablet
bilgisayar kullanmak, akıllı telefon kullanmak gibi teknolojik ürünlere erişim; İnternet’i “on-
line” arkadaşlık kurmakta kullanmak gibi davranışsal değişkenler yer aldı. Ayrıca gençlerin
İnternete erişmek için ne kadar çok kanal kullandıklarından yola çıkarak İnternete erişim
noktası sayılarını da bu endekse dahil ettik. Analiz sonucunda toplam varyansın yüzde
60’ını açıklayan tek bir faktör skoru elde ettik (Cronbach Alpha=0.70). Bu değişken de -3
ile 3 arasında değişmektedir, ortalaması 0 ve standart sapması 1dir.
Betimleyici İstatistikler
Çok değişkenli analizlerimize geçmeden önce, biraz önce tanımladığımız demografik ve
sosyoekonomik değişkenlerle, İnternet’te siyasal katılımın iki boyutu -Davranışsal ve Al-
gısal- arasındaki ilişkilere bakmamız gerekmektedir. Daha sonra gösterdiğimiz ilişkilerin,
