44
Ahmet Tayfur Akcan
liliğinin yükselmesi ve çalışanların iş pozisyonlarında kalıcı hale gelmesidir. İş gücünde
verimlilik artışı, iş gücü talebini azaltacağından, iş gücü arz ve talep dengesini bozucu etki
yapabilir (Just 2004: 594). Bu sebeple işsizlik oranlarında yaşanan artışlar yatırımların sosyal
etkilerini gündeme getirir. Bu etkilerden kaçınmak için Türkiye’nin Avrupa Birliği’nden daha
farklı politika belirlemesi gerekmektedir. Belirlenen gençlere yönelik politikaların temel hede-
fi verimliliği artıracak politika olmamalı aksine işgücü talebini artıracak mahiyette olmalıdır.
Türkiye’nin genç nüfusunun dinamik yapısı Birleşmiş Milletler Kalkınma Programının
(UNDP), Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ve Dünya Bankası’nın da gündemine gelmiştir.
Söz konusu kuruluşlar Türkiye’nin işgücü piyasasını ayrı ayrı araştırmış, araştırma sonuç-
larına göre genç istihdamı artırmaya yönelik değerlendirmelerini ve tavsiyelerini içeren
raporlar yayınlamışlardır. Raporların ortak özellikleri, Türkiye işgücü piyasasının Demog-
rafik Fırsat Penceresine sahip olduğu ancak demografik fırsat penceresinden yeterince
yararlanamadığı sonucuna ulaşılmasıdır. Bu raporlarda Türkiye işgücü piyasasına yönelik
bazı tavsiyelerde bulunmuştur (Torun ve Arıca 2011: 175). Bu tavsiyelerden bazıları şu
şekildedir;
•
Doğrudan gençliğe yönelik istihdam politikaların yasalarla güvence altına alınması,
•
Genç istihdam politikalarının Avrupa Birliği İstihdam Stratejisi ile uyumlu olmasının
sağlanması,
•
Kariyer danışmanlığı hizmetlerinin yaygınlaştırılması,
•
Başarısız olan gençlere ikinci fırsatın tanınması,
•
İstikrar paketlerinde gençlere yönelik istihdam politikalarına ayrıntılı yer verilmesi
şeklinde sıralanmaktadır.
Bu tavsiyeleri değerlendiren İŞKUR, aktif istihdam politikalarını şekillendirmiştir (Ay 2007:
87). İŞKUR tarafından uygulanan aktif istihdam politikaları;
•
İstihdam garanti olduğu nitelikli işgücü eğitim kurslarının açılması,
•
İş kurmak isteyenlere ücretsiz eğitim verilmesi,
•
Meslek sahibi olanlara yönelik meslek geliştirme kurslarının açılması,
•
Hükümlülerin iş hayatına girmelerini sağlayacak kursların açılması,
•
İşsizlik sigortasından fonlanan, işsizlere yönelik çeşitli kursların oluşturulması
şeklinde sıralanmaktadır.
Genel olarak genç işsizliğin azaltılması için ülke genelinde eğitim reformu, meslek da-
nışmanlığı, girişimciliğin artırılması, gençlere ve genç istihdamının artırılmasına yönelik
vergi muafiyetleri ve devlet sübvansiyonlarının bir bütün olarak uygulanması gerek-
mektedir.