178
Petek Akman Özdemir
Yöntem
Araştırma Grubu
Çalışmaya 25-30 yaşları arasındaki (X̅
= 27,50, Ss = 1,79) 549 genç (323 kadın, 226 er-
kek) katılmıştır. İstanbul’da gerçekleştirilen araştırmada, katılımcılara “kolayda örnekleme
yöntemi” kullanılarak ulaşılmıştır. Araştırma grubunun çoğunluğunu (438 kişi, %79,8) özel
şirketlerde, eğitim kurumlarında ve belediyelerde çalışan gençler oluşturmaktadır. Katı-
lımcıların sadece %8,6’sı (47 kişi) öğrencidir. Eğitim düzeyinin incelenmesi için üç grup;
temel (ilkokul/ortaokul), orta (lise) ve yüksek (yüksekokul, üniversite ve lisansüstü) eğitim
düzeyi grubu oluşturulmuştur. Katılımcıların yarısından fazlası (379 kişi; %69) yüksek eği-
tim düzeyi grubundadır. Temel eğitim düzeyi grubu en az sayıda katılımcıyı (71 kişi; %12,9)
içermektedir.
Veri Toplama Araçları
Kişisel Bilgi Formu:
“Kişisel Bilgi Formu”nda katılımcıların cinsiyetleri, yaşları ve eğitim düzeyleri, kitle iletişim
araçlarının kullanımı ile ilgili sorulara yer verilmiştir. Siyasal ve güncel olayları takip etmek
amacı ile kitle iletişim araçlarını kullanım sıklığı üç düzeyde (günlük olarak, haftalık olarak,
aylık olarak) ölçümlenmiştir. Haberleri takip etmek için kullanılan kitle iletişim araçlarının
türünün (gazete, televizyon, internet) belirlendiği ve katılımcıların birden fazla kitle iletişim
aracını seçebilecekleri bir soru da forma eklenmiştir. Farklı düzeylerde (örn., günün her
saati, yılda birkaç kez) yanıt verilebilecek şekilde hazırlanan bir soruyla, sosyal medyanın
siyasal ve güncel olaylar ile ilgili görüşlerin ifade edilmesi amacıyla kullanılma sıklığı be-
lirlenmiştir.
Toplumsal Katılım Ölçeği:
Araştırma grubunun siyasal ve gönüllü katılım düzeyi 12 maddeli “Toplumsal Katılım Öl-
çeği” ile belirlenmiştir. Ölçek, Flanagan, Syversten ve Stout (2007) tarafından geliştirilen 9
maddeli “Katılım Beklentisi Ölçeği” (örn., “Protestolar, yürüyüşler ve gösteriler gibi siyasal
eylemlere katılmak.”) ve 3 maddeli “Siyasal Konularda Sesini Duyurma Alt Ölçeği” (örn.,
“Bir konuyla ilgili görüşlerinizi ifade etmek için bir gazete, radyo ya da televizyon prog-
ramıyla iletişime geçmek.”) birleştirilerek oluşturulmuştur. Ölçekler Akfırat ve Çok (2013)
tarafından Türkçe’ye uyarlanmıştır. Katılımcılardan toplumsal katılım davranışlarını geç-
mişte ne kadar sıklıkla (3 = Çok sık, 2 = Bazen, 1 = Hiçbir zaman) gerçekleştirdiklerini
belirtmeleri istenmiştir.
Akfırat ve Çok’un (2013) yaptıkları çalışmada “Katılım Beklentisi Ölçeği”, “Siyasal Katılım
Beklentileri” (α = ,82) ve “Toplumsal Katılım Beklentileri” (α = ,60) boyutları oluşturula-
rak değerlendirilmiştir. Aynı çalışmada “Siyasal Konularda Sesini Duyurmak Ölçeği” için
