GENÇLİK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
171
Gençlik Döneminde Siyasal
Toplumsallaşma: Toplumsal Katılım
İle Kitle İletişim Araçları Arasındaki
İlişkinin İncelenmesi*
Copyright © 2018
T.C. Gençlik ve Spor Bakanlığı
/
Gençlik Araştırmaları Dergisi • Nisan 2018 • 6(14) • 171-188
ISSN 2147-8473
Başvuru
| 03 Mart 2018
Kabul
| 18 Nisan 2018
Öz
Aile, okul, arkadaşlar gibi çok sayıda etmen çocukların ve gençlerin siyasal toplumsallaşma sürecin-
de rol oynamaktadır. Kitle iletişim araçları gençlerin siyasal ve toplumsal değerlerinin, tutumlarının ve
davranışlarının gelişimine etki etmektedir. Siyasal toplumsallaşmanın önemli bir bileşeni ya da sonucu
siyasal ve toplumsal faaliyetlere katılımı kapsayan toplumsal katılımdır. Gazete ve televizyonun yanı
sıra internetin gençlerin toplumsal katılımında önemli etkisi bulunmaktadır. Kullanılan kitle iletişim
aracının türüne ve kullanım amacına bağlı olarak toplumsal katılım düzeyi farklılık gösterebilmektedir.
25-30 yaşları arasında 549 genç ile gerçekleştirilen çalışmada, haberleri takip etmekte kullanılan kitle
iletişim aracının türüne ve sosyo-demografik değişkenlere göre toplumsal faaliyetlere katılım düzeyi
incelenmiştir. Ayrıca toplumsal katılımın haberleri takip etmeyle ve toplumsal konular ile ilgili görüş-
leri ifade etme amacı ile sosyal medya kullanımıyla ilişkisi araştırılmıştır. Toplumsal katılım düzeyi
“Toplumsal Katılım Ölçeği”, kitle iletişim araçlarının kullanımı “Kişisel Bilgi Formu” ile ölçümlenmiştir.
Toplumsal katılım ile gazete okuma arasındaki ilişkinin, toplumsal katılım ile televizyon ve internet
arasındaki ilişkiden daha güçlü olduğu belirlenmiştir. Haberleri takip etmenin ve sosyal medyada
görüşlerin ifade edilmesinin toplumsal katılımı yordadığı bulunmuştur. Bulgular; iletişim kuramları ve
toplumsal katılım araştırmaları ile ilişkili olarak tartışılmıştır.
Anahtar Kelimeler:
Siyasal Toplumsallaşma, Kitle İletişim Araçları, Toplumsal Katılım.
* Bu çalışma, yazarın Prof. Dr. Nermin Çelen danışmanlığında gerçekleştirdiği doktora araştırmasından üretilmiştir.
** Dr. Öğretim Üyesi, Beykoz Üniversitesi, Psikoloji Bölümü, İstanbul,
Petek Akman Özdemir**
İ NCELEME / ARAŞT I RMA