GENÇLİK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
43
Ailelerde Nesiller Arası Normatif Dayanışma: Gençlik Üzerine Bir Araştırma
veynlerini/büyük ebeveynlerini, Ziyaret etme sıklıklarını, Aile toplantıları, özel günler
(doğum, ölüm, yaş günü, mezuniyet vb.) ya da bayramlarda yapılan görüşme sıklıkla-
rını, Katılımcı için önemli konularda yapılan görüşme sıklıklarını belirlemeye yöneliktir.
Bu sorulara; (0) Günde en az bir kere ile 6) Yılda bir kere ya da daha az şeklinde verilen
cevaplar 0 ile 6 aralığında kodlanmıştır. Bu kodlamalar daha sonra ters kodlanarak
toplam puan hesaplanmıştır. Sorulan 4 sorudan 0-24 arasında bir puan elde edilmiştir.
Alınan puanlar yükseldikçe ailelerdeki nesiller arası ilişkisel dayanışmanın da yükseldiği
görülmektedir.
Ailelerde nesiller arası işlevsel dayanışmayı belirlemeye yönelik sorular Netzer’in (1994)
Lee’den (1994) uyarladığı biçimiyle kullanılmıştır. Belirlenen her bir 6 faaliyet/konu iliş-
kin son 6 ayda katılımcının, ebeveyne/büyük ebeveyne yardım etme durumu ile katı-
lımcının ebeveynden/büyük ebeveynden yardım alma durumu incelenmiştir. Belirlenen
bu 6 faaliyetlerde/konularda; Bir karar için öneri, Finansal yardım (karşılıksız ya da borç
olarak), Para dışındaki hediyeler, Ev işlerinde yardım (tamir, eşya taşıma, yemek yapma,
temizlik yapma vb.), Ulaşımla ilgili destek, Bebek ya da çocuk bakıcılığı yardımı yar-
dım alma ve yardım verme durumları ayrı ayrı puanlanıp, analiz edilmiştir. Katılımcıların
ebeveynlerinden/büyük ebeveynlerinden yardım aldıkları her faaliyette/konuda ‘evet’
diyenler 1 puan, ‘hayır’ diyenler 0 puan almıştır ve bu puanlar toplanmıştır. 6 faaliyetten/
konudan 0-6 arasında bir puan elde edilmiştir. Alınan puanlar yükseldikçe ailelerdeki
nesiller arası işlevsel dayanışma da yüksek olmaktadır. Yine aynı şekilde; katılımcıların
ebeveynlerinden/büyük ebeveynlerinden yardım verdikleri her faaliyette/konuda ‘evet’
diyenler 1 puan, ‘hayır’ diyenler 0 puan almıştır ve bu puanlar toplanmıştır. 6 faaliyetten/
konudan 0-6 arasında bir puan elde edilmiştir. Alınan puanlar yükseldikçe ailelerdeki
nesiller arası işlevsel dayanışma da yüksek olmaktadır.
Ailelerde nesiller arası duygusal dayanışmayı incelemek için Mangen, Bengtson ve
Landry (1988) tarafından geliştirilen ölçek kullanılmıştır. Ölçekte 5 soru yer almakta-
dır; bu sorulardan ilki, ‘Hayatınızın bu aşamasında her şeyi göz önünde bulundura-
rak düşündüğünüzde Ebeveyniniz/Büyük ebeveyniniz ile olan ilişkinizi ne kadar yakın
hissediyorsunuz?’ dur. Bu soruya verilen yanıtlar; (1) Çok Yakın Hissetmiyorum ve (5)
Çok Yakın Hissediyorum olmak üzere 1 ile 5 aralığında kodlanmıştır. Diğer 4 soru ise;
‘Ebeveyniniz/Büyük ebeveyniniz ile olan iletişiminizi nasıl tanımlarsınız?’, ‘Ebeveyniniz/
Büyük ebeveyniniz ile hayatınızın bu evresindeki ilişkilerinizi nasıl tanımlarsınız?’, ‘Ebe-
veyninizi/Büyük ebeveyninizi ne kadar iyi anladığınızı düşünüyorsunuz?’, ‘Ebeveyni-
nizin/Büyük ebeveyninizin sizi ne kadar iyi anladığını düşünüyorsunuz?’ sorularından
oluşmaktadır. Bu sorulara verilen yanıtlar ise; (1) Hiç İyi Değil ile (5) Çok İyi olmak üzere
1 ile 5 aralığında kodlanmıştır. Yapılan faktör analizi sonucunda bu ölçekteki ilk ifade
