52
Oya Hazer & M. Serhat Öztürk
özelliklerin ve değerlerin nesilden nesile aktarılmasında yaşlıların önemi dünyada kabul
görmüş bir durumdur. Nesillerin ortak değerler kazanmalarını sağlayacak ve aralarındaki
empati yetisini geliştirecek fikirler ortaya çıkarılması için bütün paydaşlara büyük sorum-
luluk düşmektedir.
Çalışmada yaş ve ebeveyn/büyük ebeveynin eğitim durumları ise normatif dayanışmayı
etkileyen diğer faktörlerdir, bu doğrultuda bütün yaş gruplarında verilecek eğitimler ile ha-
yat boyu öğrenme yoluyla nesiller arası ilişkilerin artırılması ve sürdürülmesi yönünde kurs
programları oluşturulmalı ve yaygınlaştırılmalıdır. Bunun yanı sıra nesiller arası etkileşimi
arttırmak için çeşitli yaş gruplarında entegrasyona yönelik uygulamalı eğitimler, rekreas-
yon faaliyetleri, okul organizasyonları ve projeler oluşturulmalı ve uygulanmalıdır. Çalışma
sonuçlarına göre normatif dayanışmayı gençlerin kardeş sayısı ve cinsiyetinin kadın ol-
ması faktörlerinin etkilediği bulunmuştur. Bundan yola çıkarak nesiller arası dayanışmaya
ilişkin bütün bu eğitim, kurs ve faaliyetleri toplumsal cinsiyet rolleri bağlamında gerçek-
leştirmek gerekmektedir, böylelikle kadın ve erkeklerin arasındaki normatif dayanışmaya
ilişkin tutum farklılığı olumlu anlamda ortadan kaldırılacaktır.
Bütün bu öneriler doğrultusunda nesiller arası dayanışmanın geliştirilmesi bütün nesillerin
dolayısıyla da ailelerin yaşam kalitelerinin yükseltilmesini ve aile birliğinin kuvvetlendiril-
mesini sağlayacaktır, bu yaklaşım ve politikalar toplumun refahına katkı sağlanması yö-
nünde çok büyük önem arz etmektedir.
Dünyada ve ülkemizde beklenen yaşam süresinin giderek artmasına bağlı olarak yaşlı
sayısının artmasıyla birlikte ebeveyn/büyük ebeveyn sayısı artmaya devam ederken devlet
ve özel sektör grupları aile birliğini güçlendirici ve destekleyici, nesiller arası dayanışmayı
artırmaya yönelik yeterli ve erişilebilir destek sağlamazsa aileye ilişkin üzerinde çalışılması
gereken endişelerin de artması muhtemeldir (Mancini & Simon, 1984) ve bu endişelerin gi-
derilmesi ise çok önemlidir, çünkü nesiller arası ilişkilerin toplumun refahı üzerinde önemli
bir etkisi vardır ve nesiller arası dayanışmaya ilişkin gelişmeler günümüzde ve gelecekte
hızla sürmektedir (Lee, 1987). Bu doğrultuda nesiller arası dayanışmayı etkileyen birçok
gelişmeyle ve ailede meydana gelen sosyal ve psikolojik değişimlerle; aileye ilişkin politika
oluşturanlar, yaşlı, çocuk ve gençlere yönelik hizmet veren kurum ve kuruluşlar ile eğitim-
ciler, aile ve tüketici ekonomistleri, sosyologlar, sosyal çalışmacılar vb. meslek gruplarının
yakından ilgilenmeleri gerekliliği ortaya çıkmıştır. Nesiller arası dayanışmaya ilişkin yakın
zamanda odaklanılması gereken konular ve endişeler; sosyal ve psikolojik destek, bakım,
tıbbi destek ve sağlık yardımı, evde sağlık ve sosyal bakımı, konutta yaşayan yaşlıların ve
ailelerin fiziksel, ekonomik ve sosyal ihtiyaçlarının karşılanması, kurum bakımındaki yaşlı
ortamlarının geliştirilmesi, yaygınlaştırılması ve aileler için bakıma ilişkin izin politikaları vb.
olarak karşımıza çıkmaktadır.
Çalışma Ankara’da yaşayan gençlerle sınırlı kaldığından, ailelerdeki bütün nesiller üzerin-
de ve farklı bölgelerde tekrarlanmalıdır.
