GENÇLİK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
21
Gençliğin Topluma Katılma Örüntüleri
(a) Öğrencilerin kendi başlarına araştırıp buldukları gerçek toplumsal ihtiyaçları te-
mel alan diğer kişilere ve toplumun bütününe yönelik hizmetler,
• Toplumsal katılım – örneğin, yaşlılara, evsizlere, engelli çocuklara yardım etmek,
çocuk bakımı hizmeti veren kurumlarda gönüllülük gibi.
• Çevreye katılım – örneğin, yereldeki içme suyu kalitesinin yükseltilmesi için çalış-
mak, bir hayvan barınağında gönüllü olmak, geri dönüşüm konusunda farkındalığı
artırmak gibi.
• Kültürel katılım - tarihi anıtları korumak, müzik ve dans yoluyla çeşitliliği savunmak,
turist rehberleri geliştirmek gibi.
• Siyasi katılım - toplumsal entegrasyonu desteklemek, demokratik bir kültür için
kampanyalar yapmak, topluma ilişkin önemli konular hakkında kamuya açık tartış-
malar düzenlemek gibi.
(b) Okullarda uygulanan değişik derslerin müfredatlarıyla öğrencilerin katılımı ara-
sında bağlar kurulması:
• Ders içerikleri: Sivil katılım için hangi bilgi ve becerilere ihtiyacımız var? Öğrendik-
lerimizi nasıl kullanabiliriz? Örneğin, yaşlılara yardım etmek ile biyoloji ve sosyoloji
dersi arasında bağ kurmak veya çocuklara yardımcı olurken edebiyat dersinden
yararlanmak gibi.
• Yöntemsel beceriler: Hangi konularda topluma yardım edebileceğimizi ve katılabi-
leceğimizi nasıl anlarız? Örneğin, öğrencilerin ihtiyaç analizi yapmayı, en iyi örnekle-
ri araştırmayı, yapmayı planladıkları çalışmalar için ortaklar bulmayı öğrenmesi gibi.
• Yurttaşlık eğitimi: Öğrencilerin katılım yoluyla hizmet vermeyi planladıkları alandaki
sorunların kökenindeki nedenler ve yarattığı sonuçlar hakkında bilgi edinmeleri. Ör-
neğin, biyoloji dersinde eko-sistem çalışırken şunlar sorulabilir: Parklardan kimler
sorumludur? Parkların bakımını kimler yapıyor? Nereye park yapılacağına, parklar-
da nelerin olacağına kim karar veriyor? Neden bu kadar atık üretiyoruz? Neden halk
doğanın korunması için daha fazla çaba göstermeli? Neden çevrenin korunmasına
daha fazla kaynak aktarılmıyor?
Bu türden bir anlayışın öğrencilerin yurttaşlık eğitimi açısından iki önemli yararı olduğu
savunulmaktadır. İlk olarak, hizmetler okulda öğrenilenlerle desteklenmektedir. Öğrenciler
bir toplumsal katılım deneyine dahil olurken buna daha hazırlıklı hale gelir, yeterli bilgiyi
edinir, gereken becerileri öngörebilirler. Böylece, hizmetin kalitesi de yükseleceğinden,
öğrencilerin dahil olduğu bu türden hizmetlerin toplum içindeki değeri de artacak ve on-
lara yardımcı olmaya istekli daha fazla ortağa ulaşılabilecektir. Sahaya gerekli bilgiyle
