182
Müge K. Davran & Burhan Özalp & Naciye Tok & Burak Öztornacı
(gençlerin) tarım dışı işlere yöneldikleri ve tarımı terk etme eğilimlerinin yüksekliği vurgu-
lanmıştır. Söz konusu çalışmada genç kadınların % 88’i; genç erkeklerin ise % 89’u şehre
yerleşmek ve tarımı terk etmek istemektirler. Davran ve ark. (2016/a) tarafından Gazian-
tep köylerinde yapılan bir diğer kuşaklararası çalışmada, ortalama 21.8 yaşında olan genç
erkeklerin (üçüncü kuşak) % 59.5’i şehre yerleşmek isterken, % 33.8’i ise kararsız kalmış-
tır. Bu çalışmadaki genç erkeklerin tarıma yatırım yapma eğilimleri de oldukça düşüktür.
Gençlerin sadece % 8.6’sı tarıma yatırım yapmak isterken; % 12.8’i de arazi satın almak
istemektedir. Adana İli İmamoğlu ilçesine bağlı bir köyde yapılan diğer bir kuşaklararası
araştırmada ise üçüncü kuşak genç kadınların % 97.4’ü, erkeklerin ise % 91.9’u şehre
yerleşmek isterken; erkeklerin %89,3’ü tarıma yatırım yapmak istememektedir (Davran ve
ark., 2016/b). Mardin ili köylerinde yapılan bir diğer çalışmada (Davran ve Ark., 2017) yine
genç erkeklerin % 88.3’ü tarımı tamamen bırakmak ve şehre yerleşmek isterken; % 31.8’i
kesinlikle tarıma yatırım yapmayı istememekte sadece arazi satın almayı (% 57.6) düşün-
mektedir. Bıçkı tarafından Çanakkale köylerinde yapılan bir çalışmada (2011/a) 15-34
yaş aralığındaki kırsal gençlerle görüşülmüş ve gençlerin % 71.4’ünün kentte göç etmeyi
düşündükleri tespit edilmiştir. Bıçkı’nın bir diğer çalışmasında (2011/b) yine Çanakkale’ye
bağlı bir köy incelenmiş ve görüşülen ailelerin %71,5’inin çalışma çağında çocukları olup;
bunların önemli bir kısmının (% 60.0’ı) işsizlik, okulsuzluk ve evlilik nedeniyle kentte göç
ederek kırsal alanı terk ettikleri saptanmıştır. Işık ve Pınarcıoğlu (2009) tarafından yapılan
bir çalışmada, İstanbul’un Sultanbeyli ilçesinin ilk kuruluşunda belirleyici rolü oynayanların
İstanbul dışından göçle gelenler (%70) olduğu belirtilmiş; yapılan saha çalışmasında 45
yaş altında yığılma olduğu saptanmış; bu durumun genç aileler tarafından yapılan göçle
alakalı olduğu vurgulanmıştır.
Sonuç olarak kırsal gençlerin kente yerleşmeyi ve yaşamlarını kentte sürdürmeyi tercih
ettikleri görülmektedir. Bunun temel nedeni ekonomik olmakla beraber aynı zamanda eği-
tim, sosyal hayat, tarımsal faaliyeti sevmeme vb. nedenler de gençleri köyden uzaklaş-
tırmaktadır. Özellikle 50’li yıllardan sonra hızlanan kırsal kalkınma hamleleri kırsal alanla
kentlerin bağını kolaylaştırmış; iletişim ve ulaşımdaki gelişmelere paralel olarak kırsal top-
lum yapısı çözülmeye başlamıştır. Bu durum, özellikle gençlerin kırsal alandan ayrılmak
istemelerindeki temel etmenlerden biridir. Bıçkı (2011/b) kırsal alanda yeterli geçim imkânı
sağlanmış olsa, hatta kente göç halinde kırdaki gelir düzeyinin altına düşme riski olsa bile,
gençlerin kenti tercih etmelerinin giderek daha çok gözlendiğini belirtmiştir.
Kırsal Gençlik ve Tarımsal İstihdam Açısından SWOT (GZFT) Analizi
SWOT analizi, herhangi bir kuruluşun, örgütün, kamu kurumunun ya da özel sektör firma-
sının içsel durumunu ve onu çevreleyen dışsal faktörleri tahlil etmek için kullanılan yön-
temlerden biridir. Bir anlamda, mevcut durumun, tüm yönleriyle, iç ve dış dinamiklerin de
göz önünde bulundurulmasıyla, fotoğrafının çekilmesidir. Kökleri 1950’lere uzanmakla bir-
likte, akademik biçimini alması 1970’lerde Stanford’da olmuştur. SWOT analizi, stratejik
bir plan geliştirilmesi aşamasında, sorun tanımlama ve çözüm oluşturulması aşamalarında
ve nicel verilerin yetersiz, bilgilerin kişilerin belleklerinde olduğu durumların analizinde kul-
