GENÇLİK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
187
Türkiye’de Kırsal Gençlik Açısından İstihdam ve Tarımsal İstihdamın Geleceği
Ancak kır ve kent arasındaki sosyo ekonomik farklılıklar nedeniyle, ele alınacak mevcut
politikaların özelleştirilmesi daha fazla katkı sağlayacaktır. Kırsal gençlere dönük istihdam
politikaları ise soruna büyük ölçüde çözüm getirecektir. Ancak bu politikaların mevcut kır-
sal kalkınma politikaları ile uyumlu olması ve toplumsal cinsiyet bakış açısıyla ele alınması
halinde fayda sağlayacağı söylenebilir. Yanı sıra bölgesel farklılıkların da dikkate alınması
gereklidir.
Sonuç ve Tartışma
Tüm dünyada genç kesimin istihdamı önemli bir sorun olarak yaşanmakta ve kırsal ke-
simindeki gençlerin tarımdan kopuşu gözlenmektedir. Türkiye’de de tarım tüm önemine
rağmen, özellikle son yıllarda, tarım sektörünün içinde bulunduğu sosyo-ekonomik so-
runlar, uygulanan tarım, istihdam ve eğitim politikaları, AB uyum süreci, iklim vb. faktörle-
rin olumsuz etkileri nedeniyle üreticileri tarımdan kopma aşamasına getirmekte; özellikle
üçüncü ve genç kuşakta tarımı terk etme eğilimleri oldukça yüksek düzeye ulaşmaktadır.
Gençler tarafından tarımın terk edilme eğiliminin artması, hemen her bölgede karşımıza
çıkan ve süregelen önemli bir sorundur. Bu durum önümüzdeki yıllarda, zaten hâlihazırda
yaşanan ve oldukça yüksek olan genç işsizlik oranlarını artıracak olup; buna bağlı olarak
uzun vadede tarımda kendine yeterliliğin azalmasına, tarım topraklarının amaç dışı kullanı-
mına, yerinde kırsal kalkınma hedeflerinden uzaklaşmaya ve sonuçta yine işsizliğe neden
olacaktır. Bu döngü, gerekli önlemler alınmazsa, birbirini karşılıklı olarak etkilemeye ve
sorunu büyütmeye devam edecektir. Sorun sadece gençlerin kırda kalması ve tarımsal
üretimi devam ettirmesi de olmayıp; aynı zamanda göç ve göçün yarattığı kentsel çevre
sorunları, yabancılaşma, gecekondulaşma vb. olguları da içermektedir.
Bu çalışmanın ana teması olarak, tarımın geleceği ve devamlılığı açısından kırsal gençlik
ve istihdam düşünüldüğünde, kırsaldaki gençlerin tarım sektöründe devam etmesi önem
arz etmektedir. Bu yüzden de ülkelerin çiftçi yaş ortalamalarına dikkat etmesi ve buna
göre gelecek planlaması yapması ve politika geliştirmesi gerekmektedir. Dolayısıyla Tür-
kiye’de rakamlar dünya ortalamalarından düşük olmakla beraber yine de dikkat edilmesi
gereken bir düzeydedir.
Diğer bir konu ise gençlikle ilgili politikalardır. Doğrudan kırsal gençleri hedefleyen politi-
kalar bulunmamakla birlikte; Türkiye’de gençler açısından uygulamaya konulan politika ve
programlar da, tüm iyi niyetli çabalara karşılık, istenen atılımı yapmaya engel olmaktadır.
Bunda özellikle, istihdamı da içinde barındıran, kırsal kalkınma odaklı politika ve prog-
ramların eğitim verme düzeyinde kalması, gençleri istihdama ve girişimciliğe yönlendire-
memesi oldukça etkilidir. Kırsal kesimdeki gençlerin zaten sınırlı olan eğitim düzeyleri ve
mevcut eğitimlerinin niteliği, aldıkları eğitimi uygulamaya aktarabilecek yeterliliğe sahip
değildir. Bu nedenle gençler eğitim sonrası ciddi danışmanlık hizmetine ihtiyaç duymakta-
dırlar. Ayrıca maddi destekle teşvik edilmeye çalışılan kırsal kalkınma/girişimcilik çabaları
da (örn. Genç Çiftçi Projesi, Kırsal alanda Sosyal Destek Projesi, Kooperatif Mülkiyetinde
Projeler vb.) yine yeterli eğitim, mesleki tecrübe, danışmanlık vb. hizmetlerin eksikliği ne-
