311
KAMP LİDERLİĞİ
açacağı ile havalandırma delikleri açarak el yapımı bir mangal da yapabilirsiniz.
Gerekirse tavayı desteklemek için en üste metal bir ızgara konulabilir ve teneke
kutunun orta hizasına gelecek şekilde metal disk yerleştirilerek mangal kömürü
tabandan yukarıda tutulabilir. Birçok el yapımı mangalın kullanımındaki en büyük
sorunlar, bunların katlanabilir olmaması ve seyahatlere götürmeyecek kadar kaba
yapılı olmasıdır.
Benzin
ya da bilinen adıyla
beyaz gaz
, kullanım kolaylığı ve yakıtın verimliliğinden
dolayı ocaklar için uygun ve etkili bir yakıttır. Diğer tip yakıtlardan biraz daha
tehlikeli olmasına rağmen, gaz ocağı birçok tecrübeli kampçı tarafından tercih
edilir. Beyaz, kurşunsuz gazlar fiyat olarak daha uygundur ve kamp malzemesi satan
mağazalarda bulunabilir. Sıradan otomobil yakıtlarını kullanmak uygun değildir.
Gaz sobaları etkilidir ve depo içinde yakıt olduğu sürece, kesintisiz bir ısı sağlar.
Ancak gazın uçuculuğu nedeniyle kesinlikle dikkatli kullanılmalıdır. Dökülen
herhangi bir miktardaki gaz, hatta gaz buharı bile, kıvılcımla, alevle ya da sıcak bir
yüzeyle temas ettiğinde tutuşma gerçekleşebilir.
Gaz ocağı asla çadır gibi kapalı alanlarda kullanılmamalıdır. Yemek pişirmek
için kullanılan kabin ya da alan iyice havalandırılmalıdır. Yakıtla yanan bütün
sobalar karbon monoksit üretir ve karbon monoksit, çok solunması hâlinde ciddi
rahatsızlıklara sebep olur hatta boğulma veya karbon monoksit zehirlenmesinden
dolayı ölüme bile yol açabilir. Yanmamış ya da kısmen yanmış yakıtlardan gelen
dumanlar yanıcıdır ve kolaylıkla tehlikeli bir yoğunluğa ulaşabilir. Sıkışık alanlarda
gaz ocağı kullanmak, ocağın devrilme riskini ya da yanıcı bir şeyle temas etmesi
ihtimalini arttırır.
Yedek yakıtınızı, içinde ne olduğu net olarak belli olacak şekilde işaretlenmiş,
sızıntısı olmayan, düz ya da yuvarlak, kapağı vidalı, sıkıca tutturulmuş tercihen
alüminyum kaplarda taşıyın. Bu kaplar kamp malzemesi satan mağazalarda
mevcuttur. Benzinin litresinin ağırlığı ortalama 700 grama yakındır ve iki kişinin
7 günlük bir gezi için en fazla iki litreye ihtiyacı olacaktır. Ancak yine de ne tür
yiyecekler pişirileceği ve bulunduğunuz yükseklik göz önünde bulundurulmalıdır.
Bulunduğunuz yükseklik arttıkça pişirme süresi de artar. Ağırlıkları 500-1500 gram
arası değişiklik gösteren soba çeşitleri arasından seçim yapabilirsiniz.
Propan ve bütan gaz kullanan sobalar oldukça yaygındır. Propan ve bütün gazlar
alçak bir basınç altına sıkıştırılmıştır ve doğrudan sobaya bağlı olan metal bir silindir
ya da tüp içinde depolanmışlardır. Yanıcı bir sıvıyı dökerek kullanmanın tehlikesi
ve dağınıklığı ortadan kaldırılmıştır. Temiz bir şekilde, duman çıkarmadan yanarlar,
yakması kolaydır ve mutfak fırını gibi kullanılabilirler. Yeni gaz silindirinin sobaya
takılması kolaydır. Soğuk havalarda kullanılmasının tavsiye edilmesi haricinde
propan yakıtlı sobalar bütan gazlı sobalara göre daha elverişlidir. Neyse ki, içine
az miktarda propan gazı karıştırılmış bütan gazı içeren yedek yakıt tüplerini de
piyasada bulmak mümkündür.
Propan ve/veya bütan gazları dikkatli kullanıldığında, patlama ya da orman
yangınına yol açma tehlikesi azdır. Ancak asla kullanılmış tüpü sıkıştırmayın ya
da patlatmayın. Bunun yerine, taşıyıp uygun bir yere atmak için, kullanılmış tüpü
çantanıza yerleştirin. Ancak propan ve bütan fırınların bazı dezavantajları da vardır.
Bu yakıtlar, benzinden daha az etkilidir. Bu yüzden yemek pişirmek daha fazla
zaman alabilir. Yakıt tüpü yeniden doldurulabilir olmadığı için, dolayısıyla yedek
taşımak gerekebileceği için, elde edilen ısı kalorisi başına düşen taşıma ağırlığı daha
fazladır. Diğer bir dezavantajı da tüpte son 10 dakikalık bir yakıt kaldığında, hem
yanma şiddeti hem de elde edilen ısı azalır. Kullanılmış bir tüpün içinde ne kadar
yakıt kaldığını tahmin edemeyeceğiniz için, yemeğin pişme sürecinin orta yerinde
Piyasada, hafif, kullanımı
ve taşıması kolay gaz
ocağı çeşidi bulmak
mümkündür.
