74
Önder Kutlu & Erhan Örselli & Selçuk Kahraman
bakanlar “istikrarın gelmesi” ve “çift başlılığın ortadan kalkması” söylemine, olumsuz ba-
kanlar ise “diktatör” söylemine yer vermektedirler.
Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin olumlu yönleri ile ilgili katılımcıların en çok katıldığı
görüş “daha hızlı karar alınacağı” yönündedir. İkinci olarak “parlamenter sistemdeki çift
başlılığın ortadan kalkacağı” ve üçüncü olarak da “koalisyonların önlenerek istikrarın sağla-
nacağı” yönündeki görüştür. Bunun yanında, cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin olum-
suz yanlarına ilişkin en çok “Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi otoriter bir yönetime ne-
den olur” ifadesine katıldığı görülmektedir. Referandum sürecinde mecliste bulunan dört
siyasi partiden seçim çalışması en başarılı bulunan parti Ak Parti olarak görülürken, ikinci
olarak Milliyetçi Hareket Partisini katılımcıların %65,16’sı başarılı olarak değerlendirmek-
tedir. MHP hakkında çıkan yüksek oranlı başarılı kampanya yürütme algısının muhtemel
nedenlerinden biri ise Ak Parti seçmeninin bu konudaki desteği olarak değerlendirilebilir.
Bunun yanında katılımcıların büyük bir çoğunluğu Cumhuriyet Halk Partisi’ni ve Halkların
Demokratik Partisi’ni seçim çalışmaları açısından referandum sürecinde başarısız olarak
değerlendirdikleri tespit edilmiştir.
Çalışmanın sonuçları genel olarak değerlendirildiğinde; Türkiye’de üniversite öğrencileri-
nin hükümet sistemi değişikliğine yönelik yaklaşımları açısından önemli hususların ortaya
çıktığı belirtilebilir. Bunlardan ilki üniversite öğrencilerinin Türkiye’de yeni hükümet siste-
mine yönelik tercihlerini belirlemede hangi araçların ve nedenlerin rol oynadığıdır. Araş-
tırma kapsamındaki öğrencilerin genel olarak yeni hükümet sistemi değişikliğini savunan
siyasal partilere yakın hissettikleri dikkate alındığında önemli bir gerekçe olmakla birlikte
tek gerekçe olmadığı görülmektedir.
İkinci husus ise üniversite öğrencilerinin yeni hükümet sistemi değişikliğine yönelik oy
verme edimlerini de değiştirebilecek propaganda araçları ile ne ölçüde ilişki kurduklarıdır.
Araştırma bulgularına göre üniversite öğrencilerinin ilgili anayasa değişiklikleri hakkında
büyük oranda bir tanıtım kitapçığını inceleme fırsatı buldukları, ayrıca yarısı kadarının da
sistem değişikliğine yönelik herhangi bir konferansa ya da panele katıldıkları tespit edil-
miştir. Bu bağlamda değerlendirildiğinde genel olarak hükümet sistemine yönelik tanı-
tım araçlarına üniversite öğrencilerinin önemli oranda ilgi duydukları görülmektedir. Bu
nedenle, yeni hükümet modelinin ne gibi değişiklikler getirdiği, ne gibi sorunların çözü-
münde etkili olacağının veya tam tersi bakış açısıyla ne gibi sorunlar doğurabileceğinin
daha kapsamlı ve etkili bir şekilde ele alınarak bu tür tanıtım faaliyetlerin yaygınlaştırılması
önümüzdeki günlerde siyasi partilerin, kamu kurum ve kuruluşları ile çeşitli sivil toplum
kuruluşlarının yapması gereken ödevler arasında olduğu belirtilebilir.
Özetle; Türkiye’de son yılları etkileyen hükümet sistemi değişikliği konusunun üniversite
öğrencileri arasında da çok önemli bulunduğu ifade edilmelidir. Toplumun diğer kesimle-
rin var olan beklentilere ve kaygılara sahip olduğunu gördüğümüz genç kesimin siyasete
ilgi duyuyor olması, yapılan referandum konusundaki hassasiyetleri bu kesimin bundan
sonraki dönemde daha da önemsenmesinin önünü de açacaktır. Bu ilgi muhtemelen 15
Temmuz sonrası ülkede oluşan pozitif atmosferin ve gençlerin toplumsal ve siyasal olay-
lara daha fazla ilgi gösteriyor olmalarının bir sonucudur.
