GENÇLİK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
73
Üniversite Öğrencilerinin Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi Algısı: Konya Örneği
özelinde üniversite öğrencilerinin kendi ülkelerinin yönetsel geleceklerini tayin edebilecek
gelişmeler karşısında almaları gereken pek çok tavır olacaktır. Bu bağlamda çalışmanın
amacı 16 Nisan 2017 tarihinde halk tarafından kabul edilen yeni cumhurbaşkanlığı hü-
kümet sisteminden gençlerin beklentilerinin ve algılarının ne olduğunun tespit ve analiz
edilmesi olarak belirlenmiştir. Bu doğrultuda üniversite öğrencilerinin cumhurbaşkanlığı
hükümet sistemi algısı, beklentileri ile endişelerinin tespit edildiği bu çalışma sonuçları
açısından ele alındığında pek çok önemli bulgu ve değerlendirme elde edilmiştir
4*
:
Anket çalışmasının evreni Konya’da öğrenim gören 18 yaş ve üzeri üniversite öğrencile-
rinden oluşmuştur. Katılımcıların Türkiye siyasetini ve anayasa değişikliğine destek veren
siyasi atmosferi önemli ölçüde yansıtır nitelikte olduğu belirtilebilir.
Katılımcıların yarısından fazlası cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi ile ilgili panel-söyle-
şi-konferansa katıldığını, oldukça büyük bir bölümünün ise (%86,9) anayasa değişikliği
ve cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi hakkında herhangi bir parti veya bir kurum tarafın-
dan hazırlanan tanıtım kitapçığı incelediği tespit edilmiştir. Ayrıca katılımcıların büyük bir
çoğunluğunun (%70,3) cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi ile ilgili bilgi sahibi olduğu ve
%70’inin anayasa değişiklik maddelerini incelediği tespit edilmiştir. Bu bağlamda, örnek-
lem grubumuz olan üniversite öğrencilerinin anayasa değişiklikleri ve cumhurbaşkanlığı
hükümet sistemi ile ilgili bilgi sahibi ve farkındalık düzeylerinin yüksek olduğu sonucuna
varılmıştır. Örneklem grubunun üniversite öğrencilerinin olması, bu düzeyde eğitim alan
bireylerin siyasete ilgi duymaları ve siyasi tartışmalara ilişkin bilgi sahibi olmaları bu bağ-
lamda son derece doğaldır.
Katılımcıların %72,3’ü anayasa değişikliğinin gerekli olduğunu ve olumlu karşıladığı; yine
%53,1’i milletvekili seçilme yaşının 18’e düşürülmesinin olumlu bir değişiklik olduğunu
düşünmektedirler. Aslında örneklem grubunun seçilme yaşının 18’e düşürülmesi konu-
sunda daha fazla destek vermesi gerekirdi. Katılımcılar muhtemelen siyasi görüşlerinin
etkisinde kalarak ve genel manada anayasa değişikliğine karşı olmakla, 18 yaşa da karşı
olmayı aynı bakış açısıyla değerlendirdikleri görülmektedir.
Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi denildiğinde katılımcıların aklında olumlu manada en
çok “Yeni Türkiye”; “güçlü yürütme”; “istikrar”ın çağrışım yaptığı tespit edilmiştir. Buna
karşın olumsuz manada ise en çok “otoriter bir yönetim” ve “diktatörlük-tek adamlık”
kavramlarının çağrışım yaptığı görülmektedir. Elde edilen bulgular değerlendirildiğinde
örneklem grubumuz olan üniversite öğrencilerinin büyük bir çoğunluğu cumhurbaşkan-
lığı hükümet sistemini zihinlerinde olumlu olarak canlandırmakta, buna karşın olumsuz
olarak canlandıranların da azımsanmayacak ölçüde olduğu tespit edilmiştir. Oluşan algılar
aslında ülkede var olan ikili yapıyı, kutuplaşmayı da özetler niteliktedir. Değişikliğe olumlu
4
16 Nisan 2017 tarihinde yapılan Referandumda bu çalışmanın da odak noktasını ve yaş grubu aralığı itibariyle üniversite
gençlerinin de içerisinde yer aldığı IPSOS araştırma şirketi ile referandum sonuçlarını 09.04.2017’de %51,3 evet tercihi
yönünde olacağını doğru bir tahmin ve ölçüm ile ortaya koyan Gezici Araştırma Şirketi’nin bulgularına Türkiye’nin genel
profilini çizmesi açısından kısaca değinmekte fayda vardır. Buna göre Gezici Araştırma Şirketi, 18-27 yaş arası gençlerin oy
tercihlerini %39,5 evet, %60,5 hayır şeklinde ölçerken, Referandum sonrası IPSOS araştırması ise 18-24 yaş grubunda %46
evet, %54 hayır tercihini; 25-34 yaş arası ise %54 evet, %46 hayır tercihini ölçmüştür.
