154
Çiğdem Sema Sırma
rak araştırmada katılımcıların kimlik bilgilerinin gizli tutulacağı, üçüncü kişi ve kurumlarla
paylaşılmayacağının bilgisi kendilerine ifade edilerek her katılımcıya kod isimler verilmiştir.
Katılımcı Grubu
Nitel araştırmalarda katılımcı sayısının belirlenmesindeki temel ilke, araştırmacının veri
doyumuna ulaşmasıdır. Daha açık bir ifadeyle, veri doyumu araştırmacının veri toplama
sürecinde elde ettiği verilerden yeni bilgilere ulaşamadığı noktaya gelmesi anlamını ta-
şımaktadır (Patton 2002, s. 3). Bu araştırmanın verileri, katılımcılardan alınan cevapların
birbirini tekrar etmesi nedeniyle 17 katılımcı ile yapılan derinlemesine görüşmelerden elde
edilmiştir. Katılımcılara ilk olarak anahtar kişi aracılığıyla sonrasında da kartopu tekniği
kullanılarak ulaşılmış ve araştırmanın sahası Ağustos 2017- Aralık 2017 tarihleri arasında
tamamlanmıştır.
Araştırmada kod isimleri; Nur (21), Duru (23), Lale (19), Özlem (21), Sema (24), Burcu (22),
Yeliz (22), Yeşim (19), Melek (21), Hakan (20), Murat (21), Hilal (22), Semra (20), Sevgi (24),
Yıldız (24), Meltem (20) ve Aslı (20) olarak belirlenmiştir. Katılımcıların ortak noktaları
ise; 18-24 yaş aralığında, kilo alma deneyimini yaşayarak zayıflamış olmaları veya hala
zayıflamaya devam etmeleridir. Katılımcı grubunun belirlenmesinde gençlerin beden kitle
indesklerine bakılmamış, gençlerin kendilerini kilolu olarak hissetmelerine ve zayıflamak
istemelerine önem verilmiştir. Katılımcılar ez az 5 en fazla 30 kilo vermişlerdir.
Veri Analizi
Araştırmanın veri analiz sürecinde ilk olarak yapılan derinlemesine görüşmeler araştırma-
cı tarafından deşifre edilmiştir. Deşifre edilen görüşmeler nitel veri analiz programı olan
Nvivo 11 ile nitel analizin kodlama aşamaları olan açık, eksenel ve seçici kodlamaları ya-
pılmıştır. Ham veriler tekrar tekrar okunarak katılımcıların ifadeleri anlaşılmış ve kelime ya
da cümleler kodlanmıştır. Bu aşama, nitel veri analizinin ilk basamağı olan açık kodlama
aşamasıdır. Daha sonra açık kodlar kendi aralarında ilişkilendirilmiştir. Bu aşama ise, nitel
veri analizinin ikinci aşaması olan eksenel kodlamayı oluşturmaktadır. Eksenel kodlama
araştırmacının açık kodlama aşamasında elde ettiği kodları düzenleyerek birbiriyle ilişki-
lendirdiği aşamadır. Açık ve eksenel kodlamalardan sonra nitel veri analizinin son aşaması
olan seçici kodlamaya geçilmiştir. Bu aşamada, eksenel kodlama aşamasında elde edilen
temalar üzerinden ana temalara ulaşılmıştır.
Bedenin Sosyo-Kültürel İnşası Üzerine
Beden, disiplinlere bağlı olarak sağlık bilimlerinden sosyal bilimlere kadar oldukça geniş
perspektifte farklı bakış açıları ve metotlarla ele alınmaktadır. Diğer bir ifadeyle beden
hasta bedenin tanımlanması noktasında sağlık bilimlerinden bedene yüklenen güzel, çe-
kici ve arzulanan anlamları bağlamında da sosyal bilimlerden birçok disiplin tarafından ele
