GENÇLİK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
153
Zayıflığın Sosyo-Kültürel İnşası Bağlamında Gençlerde Zayıf Bedene Sahip Olmanın Anlamı
zayıflığın yüksek sosyal statü ve ahlaki erdem olarak ele alınırken, şişmanlığın ise düşük
sosyal statü, tembellik ve oburlukla ilişkilendirildiğini vurgulamışlardır.
Diğer taraftan zayıf olmak, zayıflamak istemek ve bireyin mevcut kilosundan memnun
olmaması durumu sosyal bilimler bakış açısıyla aile içi ilişkiler odağında da ele alınmış-
tır. Sosyalizasyon sürecinin bireyin yaşamının her alanında rol oynadığı düşünüldüğünde
beslenme alışkanlıklarının aile içerisinde kazanıldığı ve bireyin bedenine ilişkin düşünce-
lerinin gelişiminde aile bireylerinin rolünün olduğu söylenebilir. Bu noktada Paff Ogle ve
Lynn Damhorst (2003) anne ve kızlarının yeme alışkanlıklarını belirlemek için yaptıkları
araştırmanın sonucunda annelerin genç kızlarına yaklaşımlarının kültürel bağlamda kızla-
rının beden imajı ve beslenme alışkanlıklarını geliştirmede önemli olduğu vurgulamışlardır.
Yine Haworth Hoeppner (2002)’da zayıflık ve beden imajıyla ilgili kültürel mesajların akta-
rımında ailenin rolünü ifade etmiştir.
Belirtilen araştırmalarda görüldüğü gibi; beden çatısı altında kilolu olma, zayıflama isteği,
zayıf bedene sahip olmanın önemi bağlamında tıp, psikoloji, beslenme ve diyetetik gibi
farklı disipinler tarafından araştırmalar yapılmakta olduğu görülmektedir. Bu araştırma-
larda genetik yapı, hormonal rahatsızlıklar, psikolojik durumlarla birlikte gençlerin zayıf
bedene sahip olmak istemelerinde medya, tüketim, kültür, etnisite ve aile içi ilişkiler gibi
birçok sosyal faktör üzerinde durulduğu söylenebilir.
Yöntem
Bu araştırmanın metodolojik kabulü, yorumsamacı yaklaşımın temel vurgusu olan anlama
çabasına dayanmaktadır. Anlama çabası nitel araştırmanın merkezinde yer almaktadır.
Glaser ve Strauss (1967)’da nitel araştırmaların sosyal dünyada örtük ve gizli anlamları or-
taya çıkartmak, anlamların oluşturulduğu ve paylaşıldığı bağlamı anlamak için yapılmakta
olduğunu belirtilmektedirler. Benzer şekilde Butler (2015, s. 167)’da bireyler arasındaki
mesaj alışverişindeki anlamların sosyolojik anlama çabasının merkezinde yer almakta ol-
duğunu vurgular. Dolayısıyla bu araştırmanın tasarımı, zayıflamak isteyen gençlerin zayıf
olmaya verdikleri önem ve zayıflığın anlamını gençlerin gözünden derinlemesine anlamaya
çalıştığı için nitel araştırma olarak benimsenmiştir.
Veri Toplama Tekniği
Araştırmanın verileri, yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla derinlemesine gö-
rüşme tekniği kullanılarak toplanmıştır. Araştırmalarda, araştırmacıların dikkat etmeleri
gereken çeşitli etik kurallar bulunmaktadır. Bu araştırmada da veri toplama aşamasından
önce, 11 Temmuz 2017 tarihli Hacettepe Üniversitesi Etik Komisyonu’ndan araştırmanın
yapılabilirliğine dair izin alınmıştır. Ayrıca katılımcıların onaylarıyla derinlemesine görüş-
meler digital olarak kayıt altına alınmıştır. Ses kaydı alınmasını istemeyen bir katılımcıyla
yapılan görüşmede katılımcı onayıyla görüşme sırasında not tutulmuştur. Bunlara ek ola-
