15
2) MUHAVERE (TEKERLEME, ATIŞMA):
Muhavere bölümü genellikle Hacivat’la Ka-
ragöz arasında geçer. Nadiren de olsa başka
kişilerin katıldığı da olur. Bu bölümü asıl
oyun dediğimiz Fasıl bölümünden ayıran en
önemli özellik herhangi bir olayı anlatma-
dan söz sanatının yapılmasıdır... Fasıldaki
oyunun konusuyla bir bağlatısı olmak zorun-
da değildir... Bu ayrımla iki tür muhavere
vardır... Bunlar fasılla konu bütünlüğü olan
ve olmayan muhavereler... Aslında eski oyun-
larda da Hayalî Küçük Ali›nin oyunlarında
da muhavere konusunda birçok istisnai du-
rum vardır... Ara muhaveresi denilen, fasıla
başlamadan önce uzatma niyetine kullanılan
bir tür muhavere daha vardır... Sonra içe-
rik bakımından yukarıda bahsettimiz kalıbın
dışında sadece tekerleme değil Karagöz›ün
rüyasını gerçek gibi anlatmasına dayanan so-
nunda rüya olduğu anlaşılan bir tür ya da
çifte Karagöz muhaveresindeki iki Karagöz’ün
atışmasıyla başlayıp Hacivatın devreye gir-
mesi ve sahte Karagöz›ü kovalamasıyla son-
lanan kural istisnası muhavereler vardır...
Tüm muhaverelerin ortak yönleri yanlış
anlamalarla ilerlemesidir... Muhaverelerde
amaç; baş karakterlerimiz olan ikilinin ka-
rakter, ses ve yaradılış gibi özelliklerini
tanıtmak ve böylelikle fasıl bölümüne hazır-
lık yapmaktır.
Muhaverenin sonunda önce Hacivat gider,
Karagöz de onun arkasından
“- Sen gider-