13
1) MUKADDİME(GİRİŞ)
Perde kurulduktan sonra genellikle oyun-
la alakası olmayan bir tasvir (göstermelik)
perdenin ortasına yerleştirilir ve ışık ya-
nar... Göstermelik; limon ağacı, vakvak ağa-
cı, yaşam ağacı, şahmaran, gemi, denizkı-
zı, çalgıcılar, kediler, Burak vb. olabilir…
Işığın yanması ve göstermeliğin görülmesi,
oyunun başlayacağı anlamına gelir… Göster-
melik aynı zamanda seyirciyi merak ettirir
ve “nareke” zırıltısıyla birlikte hayal per-
desinin büyüsüne hazırlayıp âdeta hipnoz
eder... Müzikle birlikte mukaddime (giriş)
bölümü başlar… Her tip perdeye genellikle
tef ile giriş-çıkış yapar… Karagöz seyirci-
ye göre hep sağ taraftadır... Diğer tipler
ise genellikle soldan girer… Bu ilk bölümün
en önemli kısmı Hacivat’ın bir semai oku-
yarak girmesidir... Semai bitince Hacivat
-“Off... Hay Hak!” diyerek perde gazeline
başlar... Perde gazellerinde Karagöz oyu-
nunundan bahsedilir... Bu oyunun sadece eğ-
lence değil bir mesajının da olduğu vurgula-
nır... Perdenin felsefesinden, tasavvuftan
ve kurucusunun Şeyh Küşteri olduğudan söz
edilir... Hacivat çoğu zaman Padişah’a du-
alar edip memleket adına güzel sözler söy-
ler... Sonrasında bilindik bir beyit okur...
Arkasından sözü kadim dostu Karagöz’e geti-
rip âdeta bir serenat yapar... Perdede kar-
şısına bir yaren, bir dost istemektedir....
Bu dostun özelliklerini saymaya başlar...
