GENÇLİK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
119
Gençlerin Siyasal Katılımı: Şırnak Örneği
2.1. Şırnak İlinde Gençlerin Siyasal Katılımı
Şırnak İli tarihte birçok önemli devletin başkentini topraklarında barındırmış olan, Asur-
lulardan, Babillerden, Medlerden, Perslerden, Sasanilerden, Emevilerden, Abbasilerden,
Guti İmparatorluğundan, Selçuklulardan ve Osmanlı İmparatorluğundan kalma kalıntılara
sahip tarih boyunca önemli kervan yollarının kavşağında bulunan ve maden rezervleri ba-
kımından da Türkiye’nin en zengin alanlarından biri olmasına rağmen coğrafi yapısı, eko-
nomik kaynaklarının yetersizliği ve siyasi konumu nedeniyle Türkiye’de az gelişmiş kırsal
bölgeler arasında yer almaktadır (Özcan, 2012:157). Şırnak’ta sosyal durumun belirleyici
faktörü aşiret sistemidir (Aksoy, 2013:77; Baz, 2011:218). Son yıllarda yaşanan yoğun
göç, buna bağlı olarak değişen sosyo-kültürel doku, eğitimin düzeyinin yükselmesi vb. ne-
denler bölgedeki aşiret yapılarını zayıflatmış ve aşiret yapıları bölünerek geniş aileler haline
dönüşmüştür. Dolayısıyla aşiretler günümüzde artık aile isimleri ile anılmaktadır (Bilgiç ve
Akyürek, 2012:34). Şırnak’ta sinema ve tiyatro bulunmamaktadır (TUİK, 2016). Yapılan ha-
vaalanı ve yapılması planlanan demiryolu ulaşımı imkanları ile Şırnak gelişme ve büyüme
potansiyeli göstermektedir (DİKA, 2013:5-11). 2009 yılından bu yana Şırnak’taki gençlere
yönelik sanatsal, kültürel ve sportif faaliyetler artış göstermiştir (SODES, 2017). Gençlerin
gönüllü faaliyetlere katılabilecekleri merkezler bulunmaktadır. Şırnak’ta gençlere yönelik
faaliyetleri Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlüğü, Gençlik Merkezi, Milli Eğitim İl Mü-
dürlüğü, GAP Gençlik Evi, Şırnak Üniversitesi, Şırnak Belediyesi, Şırnak Valiliği ve STK’lar
yürütmektedir (Şırnak Valiliği, 2016). Şırnak’ın yeniden yapılanma sürecinde kurumların
işleyişi düzenlenmekte ve şehir eğitim-sağlık-güvenlik-sosyal-ekonomik ve yaşam alanı
anlamında daha çağdaş bir şehirleşme planıyla yeniden inşa edilmektedir. Bu Şırnak’ta
gençlik katılımını daha sağlıklı bir zemine oturtacak yeni projeler üretme şansını da ya-
ratmaktadır. Gençler yeniliklere daha açık ve daha kolay benimseyen bir kesim olmasının
yanında bu yeniden yapılanmanın bölgenin sosyo-politik sorunlarına kalıcı çözüm bulu-
nabilmesi için bir yenilik kaynağıdır. Bu yaş aralığındaki gençleri uygun gelişim projelerine
dahil etmek hem onların liderlik, iş birliği, demokratik ve adil olma ile aktif vatandaşlık bi-
lincini geliştirecek hem de kendilerine yönelik yaşam kalitelerini artmalarını sağlayacaktır.
Geleneksel siyasal katılım açısından Şırnak’ta siyasal katılım demokratik ve yasal düzene
uyarak yasal olmayan faaliyetlere ve şiddete sempati göstermeden hukuk düzeni için-
de, demokratik siyasal süreçlere etkili katılarak, siyasi temsilcilerin ulusal parlamentoda
yer almak olarak algılanmaktadır. Bunun yanında geleneksel olmayan siyasal katılım ise
Şırnak’ta yaşayanlar için kendilerini doğrudan etkileyen konut, güvenlik, ulaşım, eğitim,
sağlık ve sosyal yaşam gibi alanlarda alınan yerel kararları etkileyebilme düzeyidir. So-
kak aydınlatması, uzak noktalara hizmet veren araçlar, yolların güvenliği, çevre temizliği,
kültürel, spor ve dinlence olanaklarının yapılandırılmasında taleplerini duyurabilme düzeyi
anlamına gelmektedir (Şırnak Valiliği, 2016). Bu anlamda van Deth (2014)’in yapmış oldu-
ğu sınıflandırmadaki her tür siyasal katılım şekline ait örneklerin Şırnak’ta mevcut olduğu
söylenebilir.
