116
Emel Altın & Murat Kasımoğlu
daha fazla olduğu görülmüştür. Bu anlamda eğitim gençler arasında siyasal farkındalık
yaratmak için bir faktör olarak görülebilir. Siyasi çıkarlar açısından bakıldığında, gençlerin
siyasette bilgilendirilmesindeki ve katılımlarının sağlanmasındaki motivasyonda düşüş ol-
duğu gözlenmiştir. Bunda yerel ve ulusal düzeydeki komitelerde genç liderlerin sayısının
az olmasının etkili olduğu bulunmuştur. Metropol bölgelerde yaşayanlardan farklı olarak
kırsal kesimde yaşayan gençlerin eğitim düzeyleri yükseldikçe siyasal faaliyetlere ve ak-
tivitelere katılma oranlarının da arttığı görülmüştür. Metropol bölgelerde ise durum tam
tersi şekilde gerçekleşmiştir. Metropol bölgelerde eğitim düzeyi yükseldikçe politik bi-
linç artmasına rağmen siyasal faaliyetlerde bulunma eğilimi giderek azaldığı görülmüştür.
Metropol bölgelerde eğitim seviyesi yükseldikçe siyasal ilgi artmasına rağmen bu siyasal
ilgi kırsal kesimlerdeki gençler kadar aktif katılımcılığa dönüşmemiştir. Çünkü gençlerin
eğitim ve meslek edinme gibi siyasal olmayan kaygıları öncelik taşır ve bu nedenle siyasal
sürecin bilgisini faaliyete dökmezler. Bunun yanında gençlerin düşük siyasal katılımlarında
deneyim eksikliklerinin de etkili olduğu görülmektedir (Morgan ve Kunkel, 2016:260).
Bir toplumun yaş yapısı ergenlerin temel vatandaşlık niteliklerini kazanmasıyla ilişkilidir.
Genç nüfusun yoğun olduğu ülkelerde siyasal dönüşüme katılmak için gösterilen isteklilik
toplumun sivil gelişme üzerindeki etkilerinin bir sonucudur. Genç nüfusun yoğun olduğu
bir toplumda gençler daha sıklıkla akranlarıyla etkileşime girer ve sonuç olarak bireysel
karakteristik özellikleri sivil bilgiyi ve sivil katılımı etkiler ve siyasal dönüşümde gençler
daha çok yer alır. Yaş siyasal bilgiyi ve katılımı etkiler (Hart, Atkins, Markey ve Youniss,
2004:591-592). Cinsiyet açısından bakıldığında genç erkeklerin kızlara göre siyasal katılım
eğilimlerinin daha fazla olduğu görülmektedir (Tekin, 2015:68; Shapiro, 2002:497-499).
Genç kızlar ailelerinin etkisi nedeniyle genç erkeklere göre daha süreksiz bir siyasal katılım
gösterdikleri görülmektedir (Gordon, 2008:33-34).
Çalışmanın amacı ve kapsamı doğrultusunda literatüre bakıldığında 14-19 yaş arası genç-
lerin siyasi katılımının motivasyon, iletişim kanalları, aktif sivil katılım ve gençlerin bireysel
karakteristik özellikleri olmak üzere dört başlık altında boyutlandırılabileceği görülmekte-
dir.
Motivasyon:
Gençlik programları ve gönüllü faaliyetler gençlere sorumluluk kazandırma,
yetişkinler ile iletişim kurma, yeni beceriler kazanma, kendini daha iyi ifade etme ve sosyal
hayata katılımlarını geliştirmenin yanında siyasal katılım farkındalığı yaratma üzerinde de
etkilidir. Gençlik programlarına katılan gençlerin sorumluluk bilinçlerinin daha fazla geliştiği
görülmektedir (Wood vd., 2009:300-303). Dolayısıyla gençlik programları gençlerin siyasal
ilgilerini arttıracak bir içerikle düzenlenmelidir. Düzenlenen programların sürekli hale geti-
rilmesi sivil toplum kuruluşları ve kamu kurumları ile sosyal diyalogları geliştirirken gönüllü
katılımları da arttırır (McFarland ve Thomas, 2006:421). Adu-Gymfi (2015:369-372) 15-17
yaş grubu gençlerin siyasal katılım motivasyonlarını olumsuz etkileyen faktörleri bireysel
özellikler, zihinsel ve duygusal olgunluk ve sosyo-kültürel faktörler ve siyasal faktörler ola-
rak incelemiştir. Gençlerin siyasal katılımları teşvik edilerek sosyal problem çözüm kay-
nağı haline getirilmelidir (Esen, 2007: 34-35). Farthing (2010: 188-190) gençlerin siyasete
