GENÇLİK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
113
Gençlerin Siyasal Katılımı: Şırnak Örneği
lanma görevlerini yerine getirmelerinden ibaret değildir. Siyasal katılım gençlerin gönüllü
faaliyetlere ve kampanyalara katılarak öğrendikleri ve geliştirdikleri yeteneklerle gelecekte
ekonomik, politik ve sosyal hayatta daha etkin olarak rol alabilmelerini, gençlik örgütle-
rinde belirli konulara veya sorunlara ilişkin bilgiyi araştırma ve elde edinmelerini, yerel ve
ulusal sorunlar ile ilgili yetkili kişiler ile irtibata geçmelerini, bir sorun hakkında somut bir
örnek olay üzerinden tartışabilme yeteneği sağlamalarını, işbirliği içerisinde çalışabilmeyi,
yerel konsey toplantılarının prosedürleri hakkında bilgi edinmelerini, toplum içinde konuş-
malarını, diğer gençlik örgütleri ve grupları ile iletişimde bulunmalarını ve siyasal partilerle
sivil toplum kuruluşlarının politikaları hakkında bilgi sahibi olmalarını da kapsar (Roker vd.,
1999: 194; van Deth, 2014:355).
Bu çalışma Şırnak İl Merkezi’ndeki gençlerin siyasal katılımlarını etkileyen faktörleri belirle-
meyi amaçlamaktadır. Bu çalışma gençlerin siyasal ilgilerinin ve siyasal katılım biçimlerinin
belirlenmesi açısından önem taşımaktadır. Çalışma için literatürden (Yates ve Youniss,
1998:510; Flanagan, Faison, 2001:4-9; Albanesi, Cicognani, Zani, 2007: 402-403; Zaff,
Malanchuk, ve Eccles, 2008:42-43; Hawkins, Letcher, Sanson, Smart ve Toumbourou,
2009:92), uzman görüşlerinden ve katılımlı gözlem yöntemlerinden yararlanılmıştır. Çalış-
ma, AB desteği ile yürütülen proje çerçevesinde Türkiye’deki ve AB’ye üye farklı üç ülke-
den gelen uzmanlardan ve gençlerin katılımı ile oluşturulan süreçlerden elde edilen veriler
ile tasarımlanmıştır. Katılımcı uzmanlar gençlik ve kültür araştırmalarında uluslararası tec-
rübe ve birikime sahip STK aktivisti, öğretim üyesi, politikacı ve eğitimcilerin oluşmuştur.
Proje WALD (Dünya Yerel Yönetimler ve Demokrasi Vakfı) liderliğinde yürütülmüştür. Bu
çalışma sürecinden ve yönetiminden elde edilen verilere ve araştırma tasarım sürecine
dayandırılarak geliştirilen ölçek 700 adet olmak üzere 2-16 Kasım 2015 tarihleri arasında
Şırnak İl Merkezi’ndeki en kalabalık olan 1789 mevcutlu Çok Programlı Lisesi’nde 14-19
yaş grubu yaş öğrencilere sınıflarında öğretmenleri vasıtasıyla uygulanmıştır. Tüm soruları
cevaplandırılan 502 geçerli anket üzerinden çalışma yapılmıştır. Eğitim alanları bakımın-
dan Lise 1 ve 2 sınıfta okuyan öğrenciler bir ayrıştırmaya tabii tutulmadığı için araştırmaya
dahil edilmemiştir. Çalışmanın araştırma sorusu “14-19 yaş gençlerin siyasal katılım boyut-
ları ve katılım düzeyleri hangi faktörlerden etkilenir?” şeklinde belirlenmiştir. Ölçek sonuç-
ları SPSS v23 istatistik programı kullanılarak beş kategoride değerlendirilmiştir. Ölçekteki
kategorilerin birincisinde gençlerin demografik özellikleri (yaş, eğitim gördüğü alan, cinsi-
yet) ele alınmıştır. İkinci ve üçüncü kategorilerde gençlerin gençlere yönelik çalışmalarda
bulunan kuruluşlara üyelikleri ve süresi ile aktif olarak bir organizasyonda bulunma süreleri
analiz edilmiştir. Ölçekteki ikinci ve üçüncü kategorilerin analizi ile gençlerin katılım mo-
tivasyonları ve bu motivasyonların eyleme dönüştürme yetenekleri analiz edilmiştir. Dör-
düncü kategoride gençlerin siyasal katılım algıları ele alınırken beşinci kategoride genç-
lerin kültürel ve bireysel karakteristik özelliklerinin değerlendirilmesi yer almaktadır. Ölçek
betimsel ve çıkarımsal istatistik yöntemleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Her faktör ile
ilgili analitik tablolar oluşturulmuştur. Gençlerin siyasal katılım eğilimleri, iletişim kanalları,
bireysel karakteristik özellikleri, motivasyon ve aktif sivil katılım olmak üzere dört boyut
altında toplanmıştır. Çalışmanın hipotezleri ise
