286
KAMP LİDERLİĞİ
iki tarafında da keskin uç olur. Uçlardan bir tarafı ağaç kesmek için daha keskinken
diğer taraf odunu parçalamak için daha kalın ve sağlamdır. Bu balta türünün, kuzey
ormanlarının efsanevi kahramanı Paul Bunyan tarafından geliştirildiği rivayet edilir.
Bu tür baltayı kullanmayı sevenler, çift taraflı baltanın
tek taraflı
baltaya göre daha
dengeli olduğundan daha kullanışlı olduğunu söylerler. Ancak bu tür baltalar izci
kamplarında nadiren kullanılırlar çünkü kullanılması, tecrübeli yetişkinler dışında,
son derece tehlikelidir.
Tek taraflı baltaların başının bir ucu keskinken diğer ucu daha düzdür. (bkz Şekil
22. 1). Bu düz kısım çekiç gibi kullanılarak çadır çivilerinin çakılması gibi işlerde
kullanılabilir. Tek taraflı baltalar çok farklı biçimler ve ağırlıklarda olabilir. Burada,
kamplarda en çok kullanılan iki türü ele alacağız.
İzci baltası ya da
el baltası
genellikle 35 ila 50 cm boyunda ve yaklaşık ½ kilo
ağırlığındadır. Genel kamp ihtiyaçlarını gidermek için önerilir. Dayanıklı, sağlam,
ucuz, hafif, kavraması kolaydır ve kamp ihtiyaçlarının çoğunu karşılayabilir. Tek
elle kullanılabilir ve bele takılabilen koruyucu kılıfları vardır.
Kamp
ya da
oduncu baltası
tam boy baltadan daha kısa ve hafiftir ama çok miktarda
işi çabucak yapabilecek kadar sağlam ve güçlüdür. Bu yüzden kamp liderleri ve
yaşça büyük kampçılar tarafından daha çok tercih edilir. Yaklaşık 70-80 cm sap
uzunluğu vardır ve el baltasına göre daha geniş ve ağır, dolayısıyla daha güçlü bir
baş kısmı vardır.
Baltanın Bakımı
Balta da diğer tüm aletler gibi iyi bakılmalı, iyi koşullarda muhafaza edilmeli ve
keskin, kullanıma hazır durumda olmalıdır. Baş kısmının gevşek olup olmadığını
anlamak için sapı sık sık kontrol edilmelidir. Başının gevşek olmasının, baltayı
yukarı aşağı savurduğumuzda ne gibi tehlikeler doğuracağı aşikârdır. Balta başı
vidalarla, tahta kamalarla ne kadar sıkı tutturulmuş olursa olsun, zamanla tahta sap
kurudukça baş gevşeyecektir. Baltayı asla gelişi güzel ortada bırakmayın, birileri
yaralanabilir ya da takılabilir. Bir kütüğe ya da oduna sert bir şekilde saplayın ya da
kılıfına koyup kaldırın.
Kısa bir mesafe için bile olsa, kılıfsız bir balta taşıyorsanız, ayağınız bir yere
takılması ya da baltanın herhangi bir şeye takılması ihtimaline karşı, baltayı mutlaka
baş kısma yakın bir yerden ve kesici ucu aşağı bakacak şekilde tutun. Baltayı birisine
vermeniz gerektiğinde, sapı sıkıca kavrayın ve alacak olan da sapı sıkıca tutmadan
elinizi bırakmayın.
Balta keskin olduğunda, odunu küçük parçalar hâlinde dağıtmak yerine daha büyük
parçalar kopartacağından, çok daha hızlı iş görür. Aynı zamanda keskin baltaların
ağaçtan ya da odundan sekmesi ve böylece kendinize ve yanınızda bulunanlara
zarar verme olasılığı daha azdır. Baltanızı bilemek için zaman ayırın ve daima
keskin tutun.
Balta kullanmak
1 ya da 2 fit (33-66 cm) yüksekliğinde sağlam ve geniş bir kütük bulun. Üstünü
düzleyin ve ortasını, üzerine koyacağınız odunları tutacak şekilde çukurlaştırın. Eğer
kütük devrilecek gibi duruyorsa, payandalarla sağlam durmasını sağlayın. Baltayı
kullanmaya başlamadan önce, kampçılarınıza mutlaka yakınlarında birilerinin
bulunup bulunmadığını, ayrıca baltayı geriye doğru hareket ettirdiklerinde baltanın
takılabileceği herhangi bir çalılık ya da dal olup olmadığını kontrol etmelerini
Şekil 22. 1
El baltası ve kılıfı