219
KAMP LİDERLİĞİ
için kamp liderinin biyoloji veya doğal yaşam konusunda yoğun bir geçmişinin
olmasına gerek yok. Ekosisteminin bileşenlerinin temel bilgisi ve kaynaklara
erişim, başlamak için güzel bir noktadır.
Ekosistem
Ekosistem iki sözcüğün birleşmesinden oluşur:
ekoloji
ve
sistem.
Doğada canlı ve
cansız unsurlar arasındaki etkileşimi anlatan eko kavramı ile düzen anlamına gelen
sistem kavramının birleşmesinden oluşur. Ekosistem, çevresi ile birlikte bir bütün
olarak işleyen bir ekolojik toplum olarak tanımlanabilir. Tüm dünya gezegeni bir
ekosistemdir. Bir ekosistem bir göl ya da bir su birikintisi kadar küçük olabilir veya
içinde küçük su canlıları veya bitkileri olan havuz suyu ile doldurulmuş bir kavanoz
bile bir ekosistemi temsil edebilir. Böylece bir ekosistem, belirli bir yerde zaman
içinde birbirleri ile etkileşim içinde olan canlı ve cansız unsurların bir düzeni olarak
görülebilir.
Bütün canlılar nihayetinde bitkilere bağımlıdır. İnsanlar dahil her hayvan ya
bitki dünyasından dolaylı olarak beslenir ya da bitki dünyasından beslenen diğer
hayvanları yiyerek varlığını sürdürür. Her biri aynı anda hem kendi yiyeceğini
bulmak için çırpınır hem de başkasının besini olmamak için mücadele eder. Ayrıca
her hayvanın kendini koruyacak bir yöntemi vardır. Örneğin, geyik düşmanlarının
çoğundan daha hızlı koşar, köpeklerden kurtulmak için kediler ağaca tırmanır. Doğa,
kendi hâline bırakıldığında genellikle bütün canlı, cansız türleri dengede tutacak ve
böylece hiçbiri tamamı ölerek nesli tükenmeyecek veya dünyayı kaplayacak kadar
çoğalamayacaktır. Her bir yaşam şeklinin, bu dengeyi sürdürmede bir rolü vardır ki
bu duruma
doğanın dengesi
ve
uyumu
denir
.
İnsanların yaptığı her şey bitki ve hayvan yaşamını bir şekilde etkiler. Örneğin,
sonbaharda çilek türü bitkileri toplamak, yeşerip yenilerinin büyümesini sağlayacak
tohumlarının azalması yanında bazı kuş ve hayvanların da kışlık yiyecek kaynağını
azaltır. Ağaçlara böcek ilaçları püskürterek ilaçlamak, belirli kuşların yiyeceği olan
böcekleri ve kurtçukları öldürür ve insanlar dâhil kuş ve hayvan yaşamına zararlı
kalıntıları bırakabilir. Sincapları öldürmek sonunda daha az ağaç demektir çünkü
ölü sincaplar yeşerecek ve geleceğin ormanına dönüşecek fındık, ceviz gibi sert
kabuklu tohumları gömemez. İnsanlar, bir zamanlar hayvanlara ve kuşlara yiyecek
ve barınma sağlayan ağaçları kestiler, çalılıkları temizledir ve çitin güzergâhını
temizlediler. Bu yapılanlar, kırsal alanların devasa gelişmesi, su havzalarının ve
sulak yerlerinin kurutulması, şehirlerin hızla yayılması ile birleşince genel olarak
bitki ve hayvan yaşam alanlarını parçaladı, bu da onların hareket kabiliyetlerini
kısıtladı ve çok sayıdaki ülke hayvanının yiyecek kaynaklarını azalttı.
Kampçıların ekoloji anlayışını kazanabilmeleri için canlı ve cansız yaratıklar
arasındaki doğal etkileşimin farkındalığını ve anlayışını geliştirmeleri gerekir.
Ekosistemden sadece bir bileşenin çekip alınmasının, çok büyük sonuçları
olabileceğini kampçılar anlayabilir. Bereket versin ki piyasada kampçıların bu
ilişkilerin farkındalığını geliştirmelerine yardım edecek çok çeşitli türde eğitsel oyun
ve etkinlikler mevcut. İnternette doğa çalışması için çok sayıda fikir bulabilirsiniz.
Birkaç muhtemel konu örnekleri bu bölümde sunulacaktır.
Doğayı Anlama ve Öğrenme Etkinlikleri
Doğa yürüyüşleri, kampçılar için bir öğrenme deneyimi olmanın yanında çok
eğlenceli de olabilir. Bir grubun, bir sincabın maskaralıklarını durup izlemeyecek
