150
İsrail’de Dünya Makabiyatlarına, Türkiye çeşitli
yıllarda katılmıştı. İsrail’de yapılanDünyaMakabiyatları’na
Türkiye’ninkatılmasınıisteyenŞalomGazetesiyazarlarının,
oyunlarla ilgili geniş çerçeveli araştırması vardır. Josephine
Dayan ve David Mostakil o günleri yaşayan isimlerdendi
ve Makabiyatlarda yarışanlarla konuşan isimlerdi.
1953oyunlarınıHalitTalayer, EkspresGazetesi’nde
şöyle duyurmuştu:
“Türk spor kafilesi muhtemelen 17 Eylül günü
Tel-aviv’e hareket edecektir. Basketbol, atletizm, ping-
pong ve güreş kollarında katılacağımız müsabakalarda,
takımların teşkili hayli yorucu olmuş ve İsrail’e gidecek
kafileye başkanlık edecek olan İzak Ventura idaresindeki
bir heyet, tam dokuz ay her türlü şahsi fikrinden
uzak bir ekip tertipleyebilmenin yollarını aramıştır.
Alakalıların söylediklerine göre, eldeki mevcut kadro
bugün çıkarabileceğimiz en kuvvetli bir tertip olarak göz
önünde durmaktadır. Bu takdirde geriye kalan tek şey,
İsrail’de Türkiye’yi temsil şerefini alacak spor kafilemize
muvaffakiyet temennisidir.”
Dönemin masa tenisi oyuncularından İzak
Hananel izlenimlerini şöyle ifade etmişti:
“Gördük ki biz Makabiyatlara iştirak eden Yahudi
takımı olarak kalben Türk’tük ve bir şeyler yapmamız
lazımdı ki, ismimiz öne çıksın.”
Basketbolcu Moris Erbaş’ta “1953’te Demokrat
Parti zamanında gidiş iznimizde hiçbir problem çıkmadı
ve sporcu olarak Türk Bayrağını İsrail’de dalgalandırdık”
şeklinde konuşacaktı.
1953 oyunlarında kafile başkanlığını yapan İzak
Ventura eski bir basketbolcu idi. Basketbola Galatasaray
Lisesi’nde başlamış (1936), İsrail’deki Makabiyatlara
1953’te basketbolcu olarak gitmişti.
İçlerinde TürkMilli Takımında yer almış JakHabib
gibi ünlü isimlerin de bulunduğu basketbol ekibindeMiko
Apsolon Arditi, Gaston Bahar, Vitali Benbasat, Henri
Duenyas, Moris Erbaş, Dr. Davit Filiba, Mişel Gabay,
Silviyo Gerson, Henri Maçorro, Rafael Memi, Moiz Oved,
Markuça ve Moris Sorya yer almışlardı.
Makabiyatlara katılan sporcular genelde Türk
takımlarında spor yapmışlardı.ÖrneğinbasketbolcuMoris
Erbaş spora Galata Yıldız Takımı’nda başlamış, daha sonra
Yeşildirek’e transfer olmuştu. Yahudi Lisesi’nde basketbol
takımı kurmuş ve kaptanlık da yapmıştı. Bunun dışında
ayağından sakatlanıncaya kadar Kayak Milli Takımda da
yer almıştı.
Türkiye genelde oyunları önemsemişti. 1953
takımının koçu, Galatasaray ve milli takımın değişmez
oyuncusu Şadi Gülçiçek’ti. Takımı çalıştıranlar arasında
YalçınGranit de yer almıştı. Oyunculardan SilviyoGerson,
Fenerbahçe formasını da Dr.Filiba ile giyiyor, diğer
oyuncular da birinci lig takımlarından seçiliyordu
Üsküdar Dağ Hamam’da doğan İzak Hananel
(1920) lise öğrenimini Belçika’da yapmış ve masa tenisine
1936’da başlamıştı. Fenerbahçe forması giyerek İstanbul
şampiyonlukları kazanmıştı. Moni Fayyon oyunlara
katılan bir diğer masa tenisçisiydi.
Atletizm dalında da başarılı sporcular vardı. İzak
Franko 1950 oyunlarına katılmış ve yürüyüş branşında
mücadele etmişti. 1953’te ise Avram Penrniçe 5 bin
metrede dördüncü olmuştu. Güreş takımını oluşturanlar
arasında Daniel Levi Karyoka, Hayati Abudaram ve Dalya
vardı. Takımı ünlü güreş hocası olarak bilinen Hayım
Biçaçı çalıştırmıştı.
1961 oyunlarında iki takım yer almıştı. Güreş ve
basketbol takımlarının kafile başkanı SilviyoGerson’du. Bu
oyunların özelliği 2 yıllık hazırlıktan sonra İsrail’e gidilmesi
kararı ile karşı karşıya kalmasıydı. Rafael Memi, bu konuda
Ankara’ya kadar gidilerek Türk Bayrağı’nı İsrail’de taşımak
istediklerini döneminDış İşleri Bakanı SelimSarper’e ifade
ettikleri ve sonuçta katılma izni aldıklarını açıklıyordu.
Sarper katılmadan yana ağırlığını koymuştu.
Mordo Habib (1925) Berlin Olimpiyatları ile
2. Makabiyatlara katılıp, Türk Milli takımında yer alan
Jak Habib’in kardeşiydi. Aynı şekilde 1950 oyunlarının
yıldızı milli sporcu Aron Habib’in ağabeyi oluyordu.
Fenerbahçe’de oynamış çok yönlü bir sporcuydu.
Diğer basketbolcular arasında Yusuf Aelyon,
İzak Yavuz Artidi, Nihat Bahra, Vitali Benbasat, Bülent
Eskinazi, Mordo Habib, Moris Kalvo, Rafael Memi, Daryo
Muraben, Leon Pinto, Mordo Ruben, Turgut ve Halil de
yer alıyordu. Basketbolcularımız 1961 oyunlarında beşinci
olmuştu.
Makabiyatlar
